Το ναυάγιο της Τρας

Αφού ζήτησε συγγνώμη για τα «λάθη» της και ύστερα από την ταπείνωση της εγκατάλειψης του οικονομικού της προγράμματος, η Βρετανίδα πρωθυπουργός Λιζ Τρας πρέπει να καταφέρει να πείσει για την ικανότητά της να παραμείνει στη Ντάουνινγκ Στριτ.

«Στη θέση της αλλά όχι στην εξουσία», ήταν ο τίτλος της Daily Mail την Τρίτη, ενώ «Ταπεινωμένη» έγραψε πως είναι η ταμπλόιντ The Mirror.

Το βράδυ της Δευτέρας, η Βρετανίδα πρωθυπουργός απολογήθηκε για την οικονομική αναστάτωση που προκάλεσε. Μιλώντας στο BBC, ανέφερε πως «θέλω να αναλάβω την ευθύνη και να ζητήσω συγνώμη για τα λάθη που έγιναν. Λυπάμαι για αυτά τα λάθη, αλλά διόρθωσα αυτά τα λάθη. Διόρισα έναν νέο Υπουργό Οικονομικών, αποκαταστήσαμε την οικονομική σταθερότητα και τη δημοσιονομική πειθαρχία. Αυτό που θέλω να κάνω τώρα είναι να συνεχίσω να υλοποιώ πράγματα για τους πολίτες».

Πρόσθεσε ότι είναι «σημάδι ειλικρινούς πολιτικού» το να παραδέχεται τα λάθη της, σχολιάζοντας ότι εξακολουθεί να είναι αφοσιωμένη στο όραμά της για οικονομική ανάπτυξη της χώρας μέσω χαμηλής φορολογίας.

Στο ερώτημα αν αυτό το όραμα είναι «νεκρό», παραδέχθηκε πως τα μέτρα που είχαν ανακοινωθεί «πήγαιναν πολύ μακριά, πολύ γρήγορα» και ότι χρειάζεται «διαφορετικός τρόπος» υλοποίησης αυτού του οράματος.

Επιπλέον, είπε ότι «σίγουρα» θα καθοδηγήσει το Συντηρητικό Κόμμα στις επόμενες εκλογές, οι οποίες θα γίνουν το 2014.

Το νέο πρόγραμμα και η «επιστροφή» του Τζόνσον

Την ίδια ώρα, ο νέος υπουργός Οικονομικών Τζέρεμι Χαντ ανακοίνωσε την ανατροπή σχεδόν όλων των οικονομικών μέτρων που είχαν ανακοινωθεί από τον προκάτοχό του, επαναφέροντας μια κάποια ηρεμία στις χρηματοοικονομικές αγορές.

Σε πολιτικό επίπεδο, η Λιζ Τρας βγαίνει από το επεισόδιο αυτό «κουρελιασμένη», αναγκασμένη να εφαρμόσει μια πολιτική που μέχρι πρόσφατα απέρριπτε, με τόσο χαμηλή δημοτικότητα όσο λίγες φορές έχει καταγράψει Βρετανός ηγέτης και ανοικτά αμφισβητούμενη από μέρος του κόμματός της, ύστερα από μόλις έξι εβδομάδες στην εξουσία.

«Είναι δύσκολο να σκεφθεί κανείς μια πολιτική και οικονομική κρίση πιο σοβαρή από αυτή που διέρχεται σήμερα το Ηνωμένο Βασίλειο», ανέφερε η συντηρητική εφημερίδα Daily Telegraph. «Η μόνη ελπίδα για να αποφύγει η πρωθυπουργός την ταπείνωση να γίνει το πρόσωπο με τη μικρότερη παραμονή στη θέση αυτή από το 1827 εναπόκειται στο εάν οι συντηρητικοί βουλευτές είναι έτοιμοι να της δώσουν παράταση».

Μάλιστα, σύμφωνα με δημοσκόπηση της YouGov που δημοσιεύθηκε στις 28 Οκτωβρίου, μόλις ένας στους 10 Βρετανούς έχει ευνοϊκή άποψη για την πρωθυπουργό. Το ποσοστό αυτό φθάνει μόλις στο 20% στους ψηφοφόρους του Συντηρητικού Κόμματος.

Επίσης, αξιοσημείωτο είναι πως το 55% των μελών του κόμματος ζητούν την παραίτησή της, ενώ το 38% επιθυμεί να παραμείνει στη θέση της. Εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι η προτιμότερη επιλογή για να την αντικαταστήσει, εμφανίζεται ο Μπόρις Τζόνσον (32% των μελών).

Το σχέδιο που ναυάγησε

Στις 23 Σεπτεμβρίου, ο τότε υπουργός Οικονομικών της Τρας, Κουάζι Κουαρτένγκ, ανακοίνωσε σχέδια για μείωση των φόρων κατά 45 δισεκατομμύρια λίρες, με ταυτόχρονη μείωση της γραφειοκρατίας και προώθηση των επενδύσεων για την τόνωση της οικονομικής ανάπτυξης.

Είχε δηλώσει επίσης την πρόθεση της κυβέρνησης να δανειστεί τουλάχιστον 60 δισεκατομμύρια λίρες για να χρηματοδοτήσει ένα σχέδιο περιορισμού των υψηλών τιμών ενέργειας για νοικοκυριά και επιχειρήσεις, που έχουν προκαλέσει κρίση κόστους ζωής.

Η λίρα όμως υποχώρησε σε ιστορικό χαμηλό έναντι του δολαρίου στις 26 Σεπτεμβρίου, καθώς οι επενδυτές στοιχημάτιζαν έναντι του βρετανικού νομίσματος κι οι αποδόσεις των κρατικών ομολόγων εκτινάχθηκαν στα ύψη, εν μέσω αυξανόμενης ανησυχίας για τη σταθερότητα των δημόσιων οικονομικών της Βρετανίας, καθιστώντας έτσι πιο ακριβό το κόστος δανεισμού της.

Έτσι, η Τρας αναγκάστηκε να αποπέμψει πριν λίγες μέρες τον υπουργό Οικονομικών και να τον αντικαταστήσει με τον Τζέρεμι Χαντ.

«Μη διατηρήσιμη θέση»

«Έχει ήδη γίνει τόσο κακό», σχολίασε η Ρέιτσελ Ριβς, εκπρόσωπος των Εργατικών για οικονομικά θέματα, εκτιμώντας ότι μια συγγνώμη δεν επαρκεί.

Αλλά στο άμεσο μέλλον, η Λιζ Τρας πρέπει σε κάθε περίπτωση να κερδίσει την εμπιστοσύνη του δικού της κόμματος, όπου οι φωνές περί παραίτησή της πληθαίνουν. Μια πρώτη μεγάλη πολιτική δοκιμασία την περιμένει σήμερα, Τετάρτη, στην εβδομαδιαία συνεδρίαση στο Κοινοβούλιο.

«Νομίζω ότι είναι η θέση της είναι μη διατηρήσιμη», δήλωσε ο βουλευτής Τσαρλς Γουόκερ. Η κατάσταση αυτή «μπορεί μόνο να διορθωθεί», μόνο με «έναν νέο πρωθυπουργό».

Καθώς η Λιζ Τρας έχει αρνηθεί να παραιτηθεί και καθώς δεν υπάρχει προφανής αντικαταστάτης της, δεν είναι εύκολο να την αποπέμψουν οι Τόρις. Ο Μπεν Γουάλας, υπουργός Άμυνας που θεωρείται πιθανός διάδοχος, και ο νέος υπουργός Οικονομικών Τζέρεμι Χαντ έχουν δηλώσει ότι δεν ενδιαφέρονται.

Μάλιστα, ενδεικτικό της κατάστασης είναι πως ο αρθρογράφος του Reuters Peter Thar Larsen, οι Βρετανοί θα μπορούσαν να μελετήσουν τις περιπτώσεις της Ελλάδας και της Ιταλίας, επιλέγοντας μια κυβέρνηση τεχνοκρατών.

Σύμφωνα με τον ίδιο, οι τεχνοκρατικές κυβερνήσεις τείνουν να αναλαμβάνουν την ευθύνη μετά την κατάρρευση μιας εκλεγμένης κυβέρνησης και να αναλαμβάνουν την εξουσία για μια σύντομη περίοδο.

Η Βρετανία θα μπορούσε να δημιουργήσει ένα υπουργικό συμβούλιο με πρώην κεντρικούς τραπεζίτες, συνταξιούχους δημοσίους υπαλλήλους, ηγέτες επιχειρήσεων και πρώην Ευρωπαίους Επιτρόπους. Πολλοί από αυτούς είναι ήδη μέλη της Βουλής των Λόρδων, προτείνει συγκεκριμένα ο αρθρογράφος.

πηγή: tvxs.gr