Ακίνητα: Μεγαλώνει το χάσμα τιμών σε αγγελίες και συμβόλαια

Με τρεις ταχύτητες κινείται σήμερα η αγορά ακινήτων στην Ελλάδα, με τις τιμές σε αγγελίες, συμβόλαια και αντικειμενικές να διαφέρουν σημαντικά και το χάσμα μεταξύ τους να μεγαλώνει συνεχώς.

Στη χαμηλή ταχύτητα βρίσκονται οι αντικειμενικές αξίες, οι οποίες παραμένουν «παγωμένες» από τον Ιούνιο του 2021, όταν έγινε η τελευταία αναπροσαρμογή, και δεν πρόκειται να αλλάξουν πριν από το 2027. Στην υψηλή ταχύτητα συναντάμε τις τιμές στις αγγελίες οι οποίες εκφράζουν τις «φουσκωμένες», συχνά εξωπραγματικές, τιμές που ζητούν οι πωλητές, αντανακλώντας την τρέχουσα ζήτηση, την έλλειψη προσφοράς και το κλίμα της αγοράς. Στη μεσαία ταχύτητα βρίσκονται οι τιμές στις οποίες πωλητές και αγοραστές «δίνουν τα χέρια» και υπογράφουν το συμβόλαιο της αγοραπωλησίας, με τις τιμές των ακινήτων να είναι χαμηλότερες από αυτές που εμφανίζονται στις αγγελίες και κοντά στις αντικειμενικές αξίες, αν και συνήθως ένα μέρος της συναλλαγής γίνεται «κάτω από το τραπέζι».

Τα πρόσφατα στοιχεία της ReDataset, τα οποία συγκρίνουν ζητούμενες τιμές και πραγματικές αγοραπωλησίες σε βασικές αστικές περιοχές της χώρας για την περίοδο 2022-2025, δείχνουν ότι το χάσμα μεταξύ των τιμών σε αγγελίες και σε συναλλαγές σχεδόν διπλασιάστηκε μέσα σε τέσσερα χρόνια. Από 19,9% το 2022 έφτασε στο 34,4% το 2025. Σε απόλυτους όρους, οι αγγελίες κινούνται στα 2.325 ευρώ ανά τετραγωνικό, ενώ οι πραγματικές τιμές πώλησης περιορίζονται στα 1.730 ευρώ το τετραγωνικό.

Στην Αθήνα, σε περιοχές με αντικειμενική αξία 1.650 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο, το χάσμα μεταξύ ζητούμενων και πραγματικών τιμών είναι έντονο, αγγίζοντας ο 35%. Στο Γαλάτσι, η διαφορά τιμών μεταξύ αγγελιών και πωλήσεων φθάνει τα 593 ευρώ ανά τετραγωνικό, ενώ στο Περιστέρι η απόκλιση φτάνει το 25,7%. Ακόμα και σε περιοχές όπου η «ψαλίδα» δείχνει να έχει κλείσει, όπως στον Δήμο Νίκαιας- Αγιος Ιωάννης Ρέντης, οι ζητούμενες τιμές παραμένουν υψηλότερες από εκείνες στις οποίες τελικά γίνονται οι συναλλαγές.

Στη Θεσσαλονίκη, σε ζώνη αντικειμενικής αξίας 1.600 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο, καταγράφεται το μεγαλύτερο χάσμα από όλες τις περιοχές, καθώς το 2025 οι τιμές αγγελιών των ακινήτων ξεπερνούσαν τις αντικειμενικές κατά 75,4%.

Η απόκλιση αυτή δημιουργεί μια πλασματική εικόνα αγοράς, καθώς οι τιμές των αγγελιών καταγράφονται, αναπαράγονται και τελικά εκλαμβάνονται ως «αγοραίες». Ετσι, σχηματίζεται μια τεχνητή φούσκα προσδοκιών, η οποία δεν αντανακλά την πραγματική αγοραστική δυνατότητα. Οι ενδιαφερόμενοι δυσκολεύονται να βρουν ακίνητο σε τιμές που να ανταποκρίνονται στα εισοδήματά τους, ενώ οι ιδιοκτήτες παραμένουν εγκλωβισμένοι σε ζητούμενα ποσά που βλέπουν στις αγγελίες και θεωρούν ρεαλιστικά, χωρίς όμως να επιβεβαιώνονται στην πράξη.

Στήνεται το price map

Τάξη στην αγορά ακινήτων, καταγράφοντας και αναλύοντας τις εμπορικές τιμές, με στόχο τη διόρθωση των στρεβλώσεων που τροφοδοτούν την εκρηκτική άνοδό τους φιλοδοξεί να βάλει μια νέα ψηφιακή πλατφόρμα η οποία αναμένεται να κάνει πρεμιέρα μέχρι το καλοκαίρι του 2026. Πρόκειται για το price map, που θα δίνει τη δυνατότητα στους πολίτες να βλέπουν τις πραγματικές τιμές των ακινήτων σε κάθε περιοχή της χώρας. Θα εμφανίζει τον μέσο όρο των πραγματικών τιμών συναλλαγής ανά περιοχή με βάση τα συμβόλαια που συντάσσονται, ώστε όλοι οι ενδιαφερόμενοι να έχουν πλήρη εικόνα των τιμών που παίζουν στην κτηματαγορά.

Η νέα εφαρμογή με τη χρήση τεχνητής νοημοσύνης θα αντλεί δεδομένα από συμβόλαια μεταβίβασης, αγγελίες πώλησης και ενοικίασης, καθώς και από φορολογικές δηλώσεις και το Κτηματολόγιο. Στην πλατφόρμα δεν θα εμφανίζονται προσωπικά στοιχεία των ιδιοκτητών αλλά μόνο τα βασικά, όπως είδος ακινήτου, επιφάνεια, παλαιότητα, περιοχή και τίμημα πώλησης.

Με αυτόν τον τρόπο, οι πολίτες θα αποκτήσουν πρόσβαση σε επικαιροποιημένα στοιχεία για τις πραγματικές αξίες των ακινήτων σε κάθε περιοχή της χώρας. Οι πληροφορίες, ανάλογα με το επίπεδο πρόσβασης, θα είναι διαθέσιμες σε αγοραστές, πωλητές και ενοικιαστές, δίνοντάς τους τη δυνατότητα να συγκρίνουν τις καταγεγραμμένες τιμές των συμβολαίων με αυτές που εμφανίζονται σε αγγελίες και μεσιτικά γραφεία. Η πλατφόρμα θα επιτρέπει τη σύγκριση τιμών ανά περιοχή, ενώ ειδικά σχεδιασμένο λογισμικό θα διευκολύνει την αναζήτηση πραγματικών τιμών συναλλαγών για ακίνητα σε όλη τη χώρα.

Στην πλατφόρμα θα έχουν δωρεάν πρόσβαση οι πολίτες που επιθυμούν να δουν την εκτιμώμενη αξία των ακινήτων τους, με δυνατότητα προβολής της τρέχουσας και διαχρονικής αξίας, ενώ θα παρέχεται με αντίτιμο για χρήστες που επιθυμούν λεπτομερείς πληροφορίες για συγκεκριμένες περιοχές, ιδανικό για όσους σχεδιάζουν αγορές ή πωλήσεις. To price map σε δεύτερη φάση αναμένεται να επεκταθεί και στα ενοίκια.

πηγή: tanea.gr