Άπαξ πρόσκοπος, αεί πρόσκοπος!

Από τον Ιωάννη Παπαλαζάρου, εκπαιδευτικό-συγγραφέα

Αυτό που επισημαίνει ο τίτλος του άρθρου, αυτό και απέδειξαν, στο λόγο και στην πράξη, οι οργανωτές της σεμνής και κόσμιας εκδήλωσης του πρωινού της Κυριακής 15 Μαΐου στον αύλειο χώρο του Παρθεναγωγείου. Αυτογνωσία, σεμνότητα και ευπρέπεια, αρχές που εκφράζονται και εκπορεύονται από το τρίπτυχο της υπόσχεσης και του νόμου των προσκόπων.

Ήταν και οι τρεις τους, ο Φίλιππος Γκιούρος, ο Άρης Παπαγιάννης και ο Στάθης Πιπλικάτσης, βαθύτατοι γνώστες των δομών και των αρχών του προσκοπισμού, ειδικότερα οι δύο τελευταίοι, ο Άρης και ο Στάθης, ανήλθαν και υπηρέτησαν με συνέπεια όλη την ιεραρχία των τοπικών συστημάτων του Σώματος, όπως διαπιστώνει κανείς αν ανατρέξει στις σελίδες του βιβλίου που παρουσιάσθηκε, στο Λεύκωμα – Αφιέρωμα όπως ορθά το προσδιόρισε ο Άρης.

Μόνο εκεί θα βρείτε τη διαπίστωση αυτή, γιατί οι ίδιοι, με τη σεμνότητα και το μέτρο της ευπρέπειας που τους διακρίνει, χωρίς επάρσεις και ίχνος κομπορρημοσύνης, δεν ανέφεραν ούτε λέξη για την προσωπική τους διαδρομή και προσφορά στον εδεσσαϊκό προσκοπισμό.

Τίμησαν, ως όφειλαν, με το λόγο τους και με τον απαιτούμενο σεβασμό, ανθρώπους – ογκόλιθους του εδεσσαϊκού προσκοπισμού, όπως ο Κυριάκος Φωτιάδης, ο Άκης Κοκκινίδης και άλλοι.

Το Λεύκωμα - Αφιέρωμα στους παλαιούς προσκόπους, ως προσπάθεια, θα το χαρακτήριζα άθλο υπομονής και επιμονής, γιατί μόνον έτσι μπορεί να χαρακτηρίσει κανείς τη συγκέντρωση, την αξιολόγηση και την ταξινόμηση 400 τουλάχιστον φωτογραφιών, με σχολιασμούς και ονόματα, με άπειρες φωτοτυπίες δημοσιευμάτων του τοπικού τύπου ενός ολόκληρου αιώνα, σ’ έναν τόμο 285 σελίδων.

Ως αποτέλεσμα θα το χαρακτήριζα ένα γραπτό και φορητό ανεκτίμητο μουσείο, πολύτιμο οδηγό για την τοπική ιστορία και την κοινωνική προσφορά, χώρο αναμνήσεων για παλαιούς, στίβο άσκησης της μνήμης και της μάθησης για τους νεότερους.

Και από στίβους ο Στάθης Πιπλικάτσης γνώρισε στη ζωή του πολλούς και όλων των διαστάσεων. Άνθρωπος προικισμένος με θέληση, αποφασιστικότητα και δυναμισμό, αθλητής από τα γεννοφάσκια του, διακρίθηκε επιδιώκοντας να φτάσει μακρύτερα, ταχύτερα, ψηλότερα, για παραφράσω κάπως το αθλητικό τρίπτυχο. Σεμνός και συνεπής, άνθρωπος της σύνεσης και του μέτρου, αποδίδει και εμπνέει σεβασμό και εμπιστοσύνη εκεί όπου πρέπει, εκεί όπου αξίζει. Και το Αθλητικό Μουσείο και τα Λευκώματα είναι προϊόντα αυτής της κοινωνικής εκτίμησης που χαίρει στη γενέτειρά του.

Στο σημείο αυτό θα ήθελα να καταθέσω και να αφιερώσω στη συλλογική μνήμη του εδεσσαϊκού προσκοπισμού μια προσωπική μου εμπειρία από τον αείμνηστο Άκη Κοκκινίδη και από το μικρό χρονικό διάστημα ως πρόσκοπος κατά τα έτη 1956-58, μαθητής τότε στο «Περικαλλές» Γυμνάσιο Εδέσσης.

Με τον Άκη Κοκκινίδη μας συνέδεε μια γνωριμία από το έτος 1950, όταν ο Άκης μόλις είχε αποφοιτήσει από το Γυμνάσιο και το Ελληνικό Κράτος, από έλλειψη πτυχιούχων δασκάλων, διόριζε προσωρινά στα χωριά και αποφοίτους Γυμνασίου ως δασκάλους.

Έτσι βρέθηκε ο Κοκκινίδης το χειμώνα του 1949-50 για λίγους μήνες δάσκαλος στον Άγιο Αθανάσιο, την παλιά Τσέγανη και μάλιστα να μένει στο σπίτι μας. Συνδέθηκε φιλικά, αδελφικά θα έλεγα με όλα τα αδέλφια μου, εγώ ήμουν ο μικρότερος, κι αυτή η φιλία συνεχίστηκε και τα επόμενα χρόνια όταν είχε αναλάβει την διαχείριση υλικών του Νοσοκομείου.

Όταν το 1956 ήρθα στο Γυμνάσιο συναντηθήκαμε και τον επόμενο χρόνο με οδήγησε στον προσκοπισμό. Είχα βεβαίως μια μικρή «προϋπηρεσία» ως πρόσκοπος στην ομάδα προσκόπων του χωριού μου, η οποία είχε συγκροτηθεί από τα έτη 1955-56.

Στις αρχές Οκτωβρίου του 1958, όταν τοποθετήθηκαν οι προτομές των Άγρα και Μίγκα στον τόπο του μαρτυρίου τους ο Άκης Κοκκινίδης μας ετοίμασε μια ομάδα προσκόπων να παραστούμε στην τελετή των αποκαλυπτηρίων. Πήγαμε αποβραδίς, στήσαμε τις σκηνές μας, ανάψαμε την πυρά μας και μαγειρέψαμε σ’ αυτή μια σούπα που κανείς γνώριζε τα υλικά της, αλλά μας φάνηκε πεντανόστιμη.

Την άλλη μέρα το πρωί ρίξαμε μια ματιά περιέργειας στη σούπα που είχε απομείνει στη χύτρα. Και τότε με τρόμο διαπιστώσαμε ότι στη σούπα επιπλέανε εκατοντάδες μυγάκια και κουνούπια της νύχτας, που πετάγανε γύρω από τη φωτιά, όπως το συνηθίζουν και ύστερα πέφτανε μέσα στη χύτρα, εξ ων και η νοστιμιά της σούπας…

Τότε μας έπιασε όλους εμάς τους ατρόμητους προσκόπους ομαδικός κοιλόπονος και εντερικά και αρχίσαμε να τρέχουμε σαν παλαβοί στα γύρω χωράφια. Τρόμαξε ο Κοκκινιδης να μας μαζέψει, να μας καθησυχάσει και να μας βάλει σε τάξη για να παραστούμε τιμητικά στο μνημείο. Ήταν μια εμπειρία από αυτές που δεν ξεχνά κανείς σε όλη του τη ζωή.