Βρετανία: Γιατί ο βασιλιάς Κάρολος «ξήλωσε» τον τίτλο του πρίγκιπα από τον Άντριου και τον απομάκρυνε από τη βασιλική κατοικία

Το Μπάκιγχαμ ανακοίνωσε την Πέμπτη ότι ο βασιλιάς Κάρολος ξεκίνησε τη διαδικασία αφαίρεσης όλων των τίτλων και τιμητικών διακρίσεων του πρίγκιπα Άντριου, μετά τις αποκαλύψεις σχετικά με τη σχέση του με τον καταδικασμένο σεξουαλικό εγκληματία Τζέφρι Έπσταϊν.

Ο πρώην πλέον πρίγκιπας θα πρέπει επίσης να εγκαταλείψει τη βασιλική κατοικία Royal Lodge κοντά στο Κάστρο του Γουίνδσορ, όπου διέμενε από το 2003.

Η ανακοίνωση από το Παλάτι χαρακτηρίστηκε ως «απαλλαγμένη από βασιλικές ευγένειες» και περιλάμβανε σπάνια αυστηρή γλώσσα. «Η Αυτού Μεγαλειότης ξεκίνησε επίσημη διαδικασία για την αφαίρεση του τίτλου, του ύφους και των τιμών του πρίγκιπα Άντριου», ανέφερε η δήλωση. «Ο πρίγκιπας Άντριου θα είναι πλέον γνωστός ως Άντριου Μάουντμπάτεν-Ουίνδσορ. Η μίσθωση της κατοικίας Royal Lodge του παρείχε μέχρι σήμερα νομική προστασία ώστε να παραμένει σε αυτήν. Έχει πλέον επιδοθεί επίσημη ειδοποίηση για παράδοση της μίσθωσης και θα μετακινηθεί σε ιδιωτική κατοικία».

Το Παλάτι πρόσθεσε πως «οι κυρώσεις αυτές κρίνονται αναγκαίες, ανεξαρτήτως του γεγονότος ότι ο ίδιος συνεχίζει να αρνείται τις κατηγορίες εναντίον του». Ο Άντριου αναμένεται να μετακομίσει στο κτήμα Σάντριγχαμ, περίπου 160 χιλιόμετρα βόρεια του Λονδίνου, σε κατοικία που θα χρηματοδοτηθεί ιδιωτικά από τον βασιλιά.

Αντιδράσεις για την καθυστερημένη κίνηση του Παλατιού

Η απόφαση του βασιλιά χαρακτηρίστηκε από πηγές του Παλατιού ως «αναπόφευκτη», καθώς η υπόθεση του πρίγκιπα συνέχιζε να επισκιάζει το προφίλ της μοναρχίας. Σύμφωνα με βρετανικά μέσα, ο Κάρολος Γ΄ φέρεται να είχε δεχθεί έντονες πιέσεις από συμβούλους και μέλη της οικογένειας να λάβει μέτρα μετά την αποκάλυψη νέων στοιχείων που έρχονται σε αντίθεση με προηγούμενες δηλώσεις του Άντριου.

Η απόφαση ήρθε έπειτα από μακρά περίοδο δημόσιας δυσαρέσκειας, καθώς ο πρίγκιπας Άντριου συνέχισε να αρνείται οποιαδήποτε σχέση με τις κατηγορίες περί σεξουαλικής κακοποίησης ανηλίκου που είχε διατυπώσει η Βιρτζίνια Ρόμπερτς Τζιούφρε, θύμα του Τζέφρι Έπσταϊν, που έβαλε τέλος στη ζωή της πριν από μερικούς μήνες.

Από την πλευρά του, ο Άντριου φέρεται να είναι «βαθιά απογοητευμένος» από την εξέλιξη, αλλά σύμφωνα με δημοσίευμα του Guardian συμφώνησε να συμμορφωθεί με την απόφαση για να αποφευχθεί περαιτέρω δημοσιότητα που θα έβλαπτε τη μοναρχία. Ο Άντριου δεν έχει εκφράσει αντίρρηση για τη διαδικασία, με την οποία θα του αφαιρεθούν επίσημα οι τίτλοι, περιλαμβανομένου του «Αυτού Υψηλότητας». Μεταξύ των τιμητικών διακρίσεων που επηρεάζονται είναι το Τάγμα της Περικνημίδας και ο Μεγαλόσταυρος του Βικτωριανού Τάγματος.

Παράλληλα, πολιτικοί και σχολιαστές στη Βρετανία έκαναν λόγο για «καθυστερημένη αλλά αναγκαία» ενέργεια, ενώ αναζωπυρώθηκε η συζήτηση για το εάν θα πρέπει να θεσπιστεί νομική διαδικασία αφαίρεσης τίτλων χωρίς την αποκλειστική παρέμβαση του Παλατιού.

Κλείσιμο

Η υπουργός Πολιτισμού, Λίζα Νάντι, δήλωσε στο BBC ότι πρόκειται για «ένα ισχυρό μήνυμα», προσθέτοντας: «Υποστηρίζω πλήρως το βήμα που έκανε».

Η ηγέτιδα των Συντηρητικών, Κέμι Μπάντενοκ, εξήρε επίσης τη «πολύ δύσκολη» απόφαση του βασιλιά να κινηθεί εναντίον του αδελφού του, ενώ ο επικεφαλής των Φιλελεύθερων Δημοκρατών, σερ Εντ Ντέιβι, είπε ότι ο Άντριου «ατίμασε το αξίωμά του».

Η κοινή γνώμη εμφανίζεται διχασμένη: μερίδα πολιτών θεωρεί την απόφαση σωστή, ενώ άλλοι εκφράζουν δυσαρέσκεια για τον χρόνο που χρειάστηκε η βασιλική οικογένεια να δράσει. Κατά την πρόσφατη δημόσια εμφάνιση του βασιλιά Καρόλου στο Lichfield Cathedral, διαδηλωτής τον ρώτησε ειρωνικά «πόσο καιρό γνωρίζει τον Άντριου και τον Έπσταϊν», γεγονός που δείχνει τη συνεχιζόμενη κοινωνική ένταση γύρω από την υπόθεση.

Έρευνα για πιθανή δίωξη

Επίσης αποκαλύφθηκε ότι ο Άντριου είχε αγοράσει το Royal Lodge το 2003 για 1 εκατ. δολάρια και κατέβαλλε «συμβολικό ενοίκιο» από τότε. Παρότι παραιτήθηκε από τα καθήκοντά του το 2019, το κοινό εξακολουθεί να αμφισβητεί την πηγή των χρημάτων του.

Η αντιμοναρχική οργάνωση Republic ανακοίνωσε ότι σκοπεύει να κινηθεί νομικά εναντίον του Άντριου «για κατηγορίες σεξουαλικών αδικημάτων και παράνομης συμπεριφοράς κατά την άσκηση δημόσιου αξιώματος». Ο επικεφαλής της, Γκράχαμ Σμιθ, δήλωσε: «Ας είμαστε ξεκάθαροι – ο πρίγκιπας Άντριου, πλέον Άντριου Μάουντμπάτεν-Ουίνδσορ, δεν αντιμετωπίζει τη δικαιοσύνη. Η απώλεια τίτλων δεν αποτελεί απάντηση σε τόσο σοβαρές κατηγορίες».

Οι πιέσεις προς τον Άντριου δεν δείχνουν να υποχωρούν, καθώς από τις Ηνωμένες Πολιτείες υπάρχουν εκκλήσεις να καταθέσει ενώπιον του Κογκρέσου για τις σχέσεις του με τον Έπσταϊν.

Ο Δημοκρατικός Σουχάς Σουμπραμανιάμ δήλωσε: «Χρωστάει στα θύματα να αποκαλύψει ό,τι γνωρίζει για την εγκληματική δράση του Έπσταϊν και να εμφανιστεί ενώπιον της Επιτροπής Ελέγχου».

Η δημοσιοποίηση των λεγόμενων «αρχείων Έπσταϊν» από την επιτροπή, που περιέχουν λεπτομέρειες για τις σχέσεις του καταδικασμένου δράστη, οδήγησε στην πτώση του πρώην Βρετανού πρέσβη στις ΗΠΑ, λόρδου Μάντελσον.

Η υπόθεση συνεχίζει να σκιάζει και τον πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος, όπως και ο Μάντελσον, κατονομάστηκε ως άτομο που φέρεται να είχε γράψει σημειώσεις στο «βιβλίο γενεθλίων» του Έπσταϊν, που δημοσιοποιήθηκε από το Κογκρέσο τον Σεπτέμβριο.

Ο λόρδος Μάντελσον έχει δηλώσει ότι «μετανιώνει για τη σχέση του με τον Έπσταϊν», ενώ ο πρόεδρος Τραμπ έχει επανειλημμένα αρνηθεί οποιαδήποτε εμπλοκή.

Γιατί το όνομα του Άντριου θα είναι Μάουντμπάτεν-Ουίνδσορ

Το Παλάτι του Μπάκιγχαμ ανακοίνωσε ότι ο Άντριου θα είναι γνωστός, με άμεση ισχύ, ως Άντριου Μάουντμπατεν-Ουίνδσορ, μετά την απώλεια των τίτλων του.

Το επώνυμο Μάουντμπατεν-Ουίνδσορ δημιουργήθηκε το 1960 και συνδυάζει τα επώνυμα της εκλιπούσας βασίλισσας Ελισάβετ Β΄ και του πρίγκιπα Φίλιππου, όταν παντρεύτηκαν.

Το 1917, υπό τον φόβο του αντιγερμανικού κλίματος που επικρατούσε στο Ηνωμένο Βασίλειο κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, ο βασιλιάς Γεώργιος Ε΄ υιοθέτησε το όνομα Ουίνδσορ, αντικαθιστώντας το αρχικό, γερμανικής χροιάς, όνομα της δυναστείας Σαξ-Κόμπουργκ και Γκότα.

Μετονόμασε έτσι τη βασιλική γενιά σε Ουίνδσορ, από την ονομασία του κάστρου.

Το Μάουντμπατεν είναι αγγλοποιημένη εκδοχή του Μπάττενμπεργκ. Η μητέρα του πρίγκιπα Φίλιππου, πριγκίπισσα Αλίκη του Μπάττενμπεργκ, προτίμησε με την οικογένειά της να αλλάξουν το όνομα σε Μάουντμπατεν κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου.

Το διπλό επώνυμο αποτέλεσε έναν συμβιβασμό υπέρ του πρίγκιπα, ο οποίος φέρεται να είχε παραπονεθεί ότι τα παιδιά του δεν θα έφεραν το δικό του όνομα.

Τι ισχύει για τις κόρες και την πρώην σύζυγο του Άντριου

Οι κόρες του Άντριου, πριγκίπισσες Μπεατρίς και Ευγενία, θα διατηρήσουν τους τίτλους τους, όπως προβλέπεται από τους κανόνες του 1917 για τα τέκνα των υιών ενός μονάρχη. Αντίθετα, η πρώην σύζυγός του, Σάρα Φέργκιουσον, θα αποχωρήσει επίσης από το Royal Lodge και αναμένεται να μετακομίσει σε άλλη κατοικία.

Η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου φέρεται να είχε ενημερωθεί και να στηρίζει τις αποφάσεις του βασιλιά. Η τελευταία φορά που αφαιρέθηκε τίτλος από πρίγκιπα ήταν πριν από περισσότερο από έναν αιώνα, το 1917, όταν ο πρίγκιπας Κάρολος Έντουαρντ, εγγονός της βασίλισσας Βικτωρίας, έχασε τον τίτλο του Δούκα του Όλμπανι επειδή πολέμησε υπέρ της Γερμανίας στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Το σκάνδαλο Έπσταϊν και η υπόθεση Τζιούφρε

Ο Άντριου, 65 ετών, βρέθηκε επί 15 χρόνια στο επίκεντρο διαρκών σκανδάλων λόγω της φιλίας του με τον καταδικασμένο για σεξουαλικά εγκλήματα Τζέφρι Έπσταϊν. Το ενδιαφέρον αναζωπυρώθηκε μετά την κυκλοφορία των απομνημονευμάτων της Βιρτζίνια Τζιούφρε, η οποία κατηγόρησε τον Άντριου για σεξουαλική επίθεση όταν ήταν έφηβη.

Η Τζιούφρε, που ο Άντριου ισχυρίζεται πως «ποτέ δεν γνώρισε», αυτοκτόνησε τον Απρίλιο σε ηλικία 41 ετών. Η οικογένειά της ανέφερε σε δήλωση: «Σήμερα, μια απλή Αμερικανίδα από μια συνηθισμένη οικογένεια κατέρριψε έναν Βρετανό πρίγκιπα με την αλήθεια και το θάρρος της».

Παρά τις συνεχείς αρνήσεις του, ο Άντριου είχε συμφωνήσει το 2022 σε εξωδικαστικό συμβιβασμό ύψους αρκετών εκατομμυρίων δολαρίων (περίπου 12 εκατ. λιρών) με την Τζιούφρε.

Η υπόθεση του πρώην πλέον πρίγκιπα Άντριου συνεχίζει να αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα πλήγματα στη φήμη του βρετανικού θρόνου των τελευταίων δεκαετιών, επιβεβαιώνοντας την πρόθεση του βασιλιά Καρόλου να επιβάλει μια πιο «λιτή» και θεσμικά καθαρή εικόνα της μοναρχίας.