Ευλογιά αιγοπροβάτων: Κίνδυνος για ελλείψεις και ανατιμήσεις στη φέτα

Γωγώ Κατσέλη

Ελλείψεις στο αιγοπρόβειο γάλα λόγω της έξαρσης της ευλογιάς καταγγέλλουν οι γαλακτοβιομηχανίες, θέτοντας θέμα επάρκειας στην αγορά για τη φέτα, και προαναγγέλλοντας νέες ανατιμήσεις στα ράφια από το τέλος του χρόνου. Παρά την αυστηροποίηση των μέτρων για την αντιμετώπιση της ζωονόσου, τα κρούσματα συνέχισαν να αυξάνονται και τον Οκτώβριο οδηγώντας σε θανάτωση ακόμα μεγαλύτερο αριθμό ζώων.

Σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, από τον Αύγουστο του 2024 έχουν καταγραφεί 1.594 κρούσματα ευλογιάς, εκ των οποίων τα 691 το τελευταίο δίμηνο Σεπτεμβρίου – Οκτωβρίου, ενώ οι θανατώσεις ζώων αγγίζουν τις 404.000, εκ των οποίων οι 69.394 τον Σεπτέμβριο και οι 75.627 τον Οκτώβριο.

Σύμφωνα με τους κτηνοτρόφους, η παραγωγή γάλακτος αναμένεται να μειωθεί τη φετινή σεζόν κατά 27% σε σχέση με πέρυσι πιέζοντας προς τα πάνω και τις τιμές παραγωγού. Όπως αναφέρει στον «Ε.Τ.», ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικής Κτηνοτροφίας (ΣΕΚ), Δήμητρης Μόσχος, ήδη συζητείται μια αύξηση στην τιμή παραγωγού της τάξεως των 7-10 λεπτών, σημειώνοντας ότι είναι αρκετά χαμηλά σε σχέση με το κόστος παραγωγής. «Αυτό που ζητάμε είναι ότι θα πρέπει να επανέλθουμε σε τιμές που υπήρχαν το διάστημα πριν από τον κορονοϊό», αναφέρει ο ίδιος.

Η τιμή παραγωγού για το πρόβειο γάλα αναμένεται να αυξηθεί από τα 1,35-1,40 ευρώ το κιλό στα 1,65 ευρώ (από 1,44 ευρώ το κιλό που ήταν τον Νοέμβριο του 2024 και 1,55 το 2023), ενώ σε ό,τι αφορά στο γίδινο, εκτιμάται ότι θα κινηθεί πάνω από το 1 ευρώ το κιλό από τα 0,85-0,89 ευρώ που είναι σήμερα έναντι 0,92 ευρώ το κιλό που ήταν ένα χρόνο πριν και 0,97 ευρώ το 2023.

Ηδη, οι γαλακτοβιομηχανίες αναφέρουν ότι παρατηρούνται ελλείψεις στο γάλα προειδοποιώντας για νέες ανατιμήσεις το επόμενο διάστημα, κυρίως στη φέτα. «Ακόμα δεν μπορούμε να προσδιορίσουμε το ποσοστό των ελλείψεων στην πρώτη ύλη, καθώς έχει να κάνει με το πόσα ζώα έχουν σφαχτεί και τι γάλα παρήγαγαν αυτά τα ζώα. Όμως, σε ορισμένες περιοχές υπάρχει σοβαρό πρόβλημα», αναφέρει στον «Ε.Τ.» ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Βιομηχανιών Γαλακτοκομικών Προϊόντων (ΣΕΒΓΑΠ), Χρήστος Αποστολόπουλος. Ο ίδιος υπογραμμίζει ότι προς το παρόν δεν έχουν αυξηθεί οι τιμές στο γάλα που αγοράζουν από τους παραγωγούς, καθώς στο τέλος του μήνα θα παραχθούν οι μεγάλες ποσότητες.

Ο κ. Αποστολόπουλος κρούει καμπανάκι κινδύνου για τα γαλακτοκομικά προϊόντα, και κυρίως για τη φέτα, που είναι και το εθνικό μας προϊόν, επισημαίνοντας ότι προτεραιότητα θα δοθεί στις εξαγωγές, καθώς οι γαλακτοβιομηχανίες έχουν «χτίσει» με πολύ κόπο τις ξένες αγορές και δε θέλουν να τις χάσουν. Εξάλλου, από τους 140.000 τόνους που ανέρχεται η εγχώρια παραγωγή φέτας, οι 91.000 τόνοι εξάγονται. «Δεν ξέρουμε αν θα διατεθούν στην ελληνική αγορά λιγότερες ποσότητες φέτας λόγω της έλλειψης πρώτης ύλης ή αν οι καταναλωτές θα την αντιληφθούν μέσω της αύξησης της τιμής», δηλώνει χαρακτηριστικά στον «Ε.Τ.» και προσθέτει ότι αν σήμερα γίνονταν αυξήσεις θα ήταν της τάξεως του 5%, ωστόσο εξαρτάται από το πώς θα εξελιχθεί η ευλογιά το επόμενο διάστημα.

Από τον Δεκέμβριο θα φανούν οι συνέπειες

Πάντως, προς το παρόν δεν παρατηρούνται ανατιμήσεις στη φέτα ούτε στη βαρελίσια ούτε στη συσκευασμένη, με εξαίρεση κάποιες μειώσεις που παρατηρήθηκαν τους προηγούμενους μήνες λόγω προωθητικών ενεργειών. «Δεν υπάρχουν ακόμα αυξήσεις, καθώς η φέτα έχει παραχθεί τους προηγούμενους μήνες. Τα αποτελέσματα της ευλογιάς στις τιμές των παραγόμενων προϊόντων θα φανούν από τον Δεκέμβριο, ωστόσο δεν μπορούμε να κάνουμε προβλέψεις για το εύρος των ανατιμήσεων. Ηδη, έχουμε μεγάλες παραγγελίες από το εξωτερικό για γιαούρτι και φέτα, οπότε αν δεν περισσέψουν για την εγχώρια αγορά δεδομένου ότι έχουν θανατωθεί χιλιάδες ζώα, θα υπάρχει πρόβλημα», επισημαίνει στον «Ε.Τ.» υψηλόβαθμο στέλεχος μεγάλης γαλακτοβιομηχανίας.

Η τιμή της βαρελίσιας φέτας κυμαίνεται στα 12,5 ευρώ το κιλό, ωστόσο με τη νέα χρονιά δεν αποκλείεται να φτάσει ακόμα και τα 13,5-14 ευρώ το κιλό, ενώ η συσκευασμένη φέτα ΠΟΠ γνωστής εταιρείας (400 γραμμάρια) διαμορφώνεται στα 6,75 ευρώ και σύντομα εκτιμάται ότι θα υπερβεί τα 7-7,2 ευρώ.

Μεταβολές σε γάλα και γιαούρτι

Ανατιμήσεις όμως δεν αποκλείεται να καταγραφούν και σε άλλα γαλακτοκομικά προϊόντα, όπως το γάλα και το γιαούρτι. Προς το παρόν, σταθερές από τις αρχές του χρόνου παραμένουν οι τιμές του κατσικίσιου γάλακτος στα 2,84 ευρώ το λίτρο, ωστόσο ενδέχεται η τιμή του να αγγίξει ακόμα και τα 2,98 ευρώ το λίτρο, ενώ στο πρόβειο γιαούρτι (220 γραμμάρια) παρατηρείται ήδη μια μικρή αύξηση από τα 1,75 στα 1,85 ευρώ και είναι πιθανό να φτάσει στα 1,95 ευρώ το επόμενο διάστημα.