“Έκρηξη” στις ψηφιακές απάτες: Ποιες είναι οι πιο διαδεδομένες και τι πρέπει να κάνετε

Έκρηξη στις ψηφιακές απάτες στην Ελλάδα έδειξαν τα επίσημα στοιχεία Ιανουαρίου 2024 – Αυγούστου 2025 της Ελληνικής Αστυνομίας. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα εν λόγω στοιχεία καταγράφηκαν 5.117 περιπτώσεις απάτης σε ολόκληρη τη χώρα και οι 2.418 σχετίζονταν με ηλεκτρονικά μέσα ή υπολογιστές.

Δηλαδή οι αριθμοί αυτοί ήταν αυξημένοι σχεδόν κατά 40% σε σχέση με το προηγούμενο έτος κάτι που επιβεβαίωσε ότι οι επιτήδειοι αξιοποιούν κάθε διαθέσιμο μέσο από το τηλέφωνο μέχρι το Διαδίκτυο.

Απάτη: Ποιες είναι οι πιο διαδεδομένες μορφές

Οι επιτήδειοι εξακολουθούν να εξαπατούν συχνά τα θύματα με τηλεφωνικές απάτες. Οι δράστες, οργανωμένοι σε δίκτυα, τηλεφωνούν σε πολίτες υποδυόμενοι συγγενείς, γιατρούς ή υπαλλήλους οργανισμών όπως ο ΔΕΔΔΗΕ και η ΔΕΗ. Επίσης οι επιτήδειοι υποδύονται τους λογιστές, τους ασφαλιστές, τους τραπεζικούς, ακόμη και τους αστυνομικούς.

Με πρόφαση ένα τροχαίο, μια οφειλή ή ένα «πρόβλημα στον μετρητή», πείθουν σύμφωνα με την εφημερίδα “ΤΑ ΝΕΑ” κυρίως ηλικιωμένους να καταθέσουν χρήματα ή να αποκαλύψουν προσωπικά δεδομένα. Τον τελευταίο χρόνο, ιδιαίτερη αύξηση παρουσιάζει και η λεγόμενη «απάτη του αριθμού παροχής», κατά την οποία οι δράστες ζητούν τηλεφωνικά από τα θύματα τον αριθμό παροχής ρεύματος, για να τα οδηγήσουν σε ψεύτικες ιστοσελίδες πληρωμής.

Εξίσου διαδεδομένες είναι οι διαδικτυακές αγγελίες πώλησης, οι ενοικιαστές κατοικιών με πλαστά συμβόλαια και απάτες επενδύσεων που υπόσχονται γρήγορο κέρδος. Πίσω από τη φαινομενική ευκολία και την επίφαση επαγγελματισμού κρύβεται η ίδια αρχή: η ψευδαίσθηση της εμπιστοσύνης. Σε μια εποχή που μα, η απάτη βρίσκει χώρο ανάμεσα οι συναλλαγές γίνονται με ένα άγγιγμα στη βιασύνη και την απροσεξία.

Ψηφιακή λεία 22,6 εκατομμυρίων ευρώ

Η Τράπεζα της Ελλάδος, στη στατιστική έκθεσή της «Κίνηση και απάτη συναλλαγών με κάρτες πληρωμών» (2024), καταγράφει συνολικά 398.723 περιστατικά απάτης με κάρτες, με 22,6 εκατομμύρια ευρώ να χάνονται μέσα σε έναν χρόνο.

Από αυτά, η συντριπτική πλειονότητα – περίπου 349.000 συναλλαγές – αφορά ηλεκτρονικές αγορές, δηλαδή περιπτώσεις όπου η κάρτα δεν χρησιμοποιήθηκε φυσικά, αλλά τα στοιχεία της εισήχθησαν στο Δια- δίκτυο. Σύμφωνα με την ίδια πηγή, οι απάτες σε ΑΤΜ παρουσίασαν οριακή αύξηση 2% σε αριθμό αλλά εκρηκτική άνοδο 22% στην αξία, με ζημιές 2,4 εκατομμυρίων ευρώ, ενώ οι απάτες σε τερματικά POS μειώθηκαν κατά 35% σε αριθμό και κατά 43% σε αξία (πηγή: Τράπεζα της Ελλάδος / MoneyTourism, Σεπτέμβριος 2024). Η στατιστική τάση δείχνει ξεκάθαρα ότι οι εγκληματίες εγκαταλείπουν τα φυσικά σημεία συναλλαγής και μεταφέρουν τη δράση τους εκεί όπου τα ίχνη είναι δυσκολότερο να εντοπιστούν – στο Διαδίκτυο.

Η πρόληψη ως όπλο: Τι να κάνετε

Η Ελληνική Αστυνομία έχει στραφεί με χαρακτηριστικό παράδειγμα το χιουμοριστικό, αλλά πλήρως ενημερωτικό βίντεο «Μοιχεία; Εγώ ποτέ!», όπου μια απλή γυναίκα, η «κυρία Χρυσούλα», καταφέρνει να «ξεγελάσει» τον απατεώνα που την καλεί. Με ευρηματικότητα και χιούμορ, η καμπάνια υπενθυμίζει πώς η πρόληψη ξεκινά από την ενημέρωση – όχι από τον φόβο. Η ιστορία της πρωταγωνίστριας είναι αληθινή: είχε δεχθεί στο παρελθόν τηλεφώνημα από απατεώνα και κατάφερε να αντιδράσει ψύχραιμα. Με τη συμμετοχή της στο βίντεο θέλησε να ενθαρρύνει τους ηλικιωμένους να αντιστέκονται, να κλείνουν το τηλέφωνο, να μη νιώθουν ντροπή να πουν «όχι». Η προσέγγιση αυτή δείχνει ότι η ενημέρωση, όταν γίνεται με τρόπο θετικό και προσιτό, μπορεί να σώσει χρήματα, αλλά κυρίως αξιοπρέπεια.

Η μάστιγα των απατών δεν είναι μόνο ζήτημα εγκληματικότητας είναι δείκτης κοινωνικής εγρήγορσης. Οι Αρχές μπορούν να ελέγξουν, να ερευνήσουν, να συλλάβουν, αλλά η πρώτη γραμμή άμυνας είναι πάντα ο πολίτης. Η προσοχή σε κάθε ύποπτο μήνυμα, η επαλήθευση κάθε τηλεφωνικής «ενημέρωσης» και η ενημέρωση των μεγαλύτερων ηλικιών αποτελούν πράξεις προσωπικής και συλλογικής προστασίας. Η εποχή της τεχνολογίας απαιτεί και μια νέα νοημοσύνη – όχι ψηφιακή, αλλά ανθρώπινη.

πηγή: indicator.gr