Εμβολιασμός αιγοπροβάτων για την ευλογιά: Γιατί την απορρίπτει το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων

Την ώρα που η ευλογιά "θερίζει" τις κτηνοτροφικές μονάδες ανά την Ελλάδα η συζήτηση για τον εμβολιασμό των αιγοπροβάτων, ως μέτρο προστασίας φουντώνει στους κτηνοτροφικούς κύκλους, με τις απορίες και τις ενστάσεις για τη μέχρι τώρα στάση του κράτους να πληθαίνουν. Στο ερώτημα, λοιπόν, γιατί η χώρα μας δεν προχωράει σε εμβολιασμούς των κοπαδιών (όπως πράττει για άλλες ασθένειες) το υπουργείο απαντάει  ότι η ελεγχόμενη νόσηση και ανάρρωση των ζώων είναι μη αποδεκτή και ότι ο εμβολιασμός δεν θεωρείται ο δόκιμος τρόπος αντιμετώπισης της νόσου και παρουσιάζει πολλές δυσκολίες ώστε να μπορέσει να εφαρμοστεί αποτελεσματικά. Μία από αυτές είναι η έλλειψη εργαστηριακής τεχνικής διαφοροποίησης του εμβολιακού από τον φυσικό ιό.

Ολόκληρη η ενημέρωση από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων:

Σε απάντηση πρόσφατων δημοσιευμάτων για την ευλογιά των αιγοπροβάτων καθώς και την πιθανότητα εναλλακτικής εφαρμογής εμβολιασμού, το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων, διευκρινίζει τα ακόλουθα:

Η ευλογιά συγκαταλέγεται στην ομάδα ασθενειών των ζώων υποχρεωτικής δήλωσης, σύμφωνα με τον κανονισμό για την υγεία των ζώων (Κανονισμός (EE) 2016/429 παράρτημα ΙΙ) και τα Κράτη Μέλη έχουν την υποχρέωση να κοινοποιούν άμεσα τυχόν εστίες και να εφαρμόζουν τις απαιτήσεις της ενωσιακής (Κανονισμός (Ε.Ε.) 2020/687 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής) και εθνικής νομοθεσίας (υπ’ αριθ. 1747/386028/14.12.23/Β΄7121/18.12.23 «Σχέδιο αντιμετώπισης έκτακτης ανάγκης για την καταπολέμηση των ασθενειών του Παραρτήματος I του Π.Δ. 138/1995 Α΄ 88.»).

Για την ευλογιά, η ισχύουσα ενωσιακή νομοθεσία προβλέπει τη θανάτωση και καταστροφή των μολυσμένων εκτροφών (υπ’ αριθ. 1747/386028/14.12.23/Β΄7121/18.12.23, Άρθρο 15 παρ. Ι & Κ). Η δε δυνατότητα φυσικής νόσησης και ανάρρωσης /“ ανοσία αγέλης” στην οποία αναφέρονται τα δημοσιεύματα αντιβαίνουν πλήρως στο ευρωπαϊκό και εθνικό κανονιστικό πλαίσιο για την υγεία των ζώων.

Στην Ελλάδα, από το 2024 που έχει ξεκινήσει η επιζωοτία, παρατηρούμε ότι το ποσοστό θανάτων είναι πολύ υψηλό στα ενήλικα και ακόμη υψηλότερο στα νεαρά ζώα.

Στο υποτιθέμενο σενάριο της “ ανοσίας αγέλης” δεν γνωρίζουμε την εξέλιξη της νόσου με την πάροδο του χρόνου. Όσα ζώα νοσήσουν και αναρρώσουν αναπτύσσουν μηχανισμούς ανοσίας, η διάρκεια της οποίας δεν είναι γνωστή και μπορεί να εξαφανιστεί σε σύντομο χρονικό διάστημα, οπότε το υποτιθέμενο ευεργέτημα δεν υπάρχει. Πολλά ζώα από αυτά που θα επιβιώσουν ωστόσο, εκτός από τις δερματικές αλλοιώσεις, μπορεί να εμφανίσουν αλλοιώσεις στους πνεύμονες (συχνότερα) ή στους νεφρούς, με αποτέλεσμα μειωμένη παραγωγή και αντίστοιχα προσδόκιμο ζωής.

Συνοψίζοντας:

α) Η ελεγχόμενη νόσηση και ανάρρωση των ζώων είναι μη αποδεκτή. Εκτροφές ελεγχόμενα μολυσμένες δεν είναι αποδεκτές στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

β) Ο εμβολιασμός που δεν θεωρείται ο δόκιμος τρόπος αντιμετώπισης της νόσου, παρουσιάζει πολλές δυσκολίες ώστε να μπορέσει να εφαρμοστεί αποτελεσματικά. Μία από αυτές είναι η έλλειψη εργαστηριακής τεχνικής διαφοροποίησης του εμβολιακού από τον φυσικό ιό.

Επιπροσθέτως, ο εμβολιασμός δεν θα έχει καμία επίπτωση στην εξακολούθηση της επιτήρησης, κλινικής και εργαστηριακής, των εκτροφών και τη θανάτωση του συνόλου των ζώων στην περίπτωση που βρεθεί ακόμη κι ένα ζώο της εκτροφής θετικό.

Επιπλέον των ανωτέρων, θα πρέπει να σημειωθεί ότι η απόκριση των ζώων στον εμβολιασμό ποικίλλει σημαντικά και δεν επιτυγχάνονται τα ίδια επίπεδα ανοσίας. Επομένως, δεν είναι δυνατό ένα πρόγραμμα εμβολιασμού να εγγυηθεί ομοιογενές επίπεδο ανοσίας στον πληθυσμό.

γ) Τέλος, ο εμβολιασμός ενδέχεται να έχει αρνητικές επιπτώσεις με τον άμεσο περιορισμό των εξαγωγών των προϊόντων μας τόσο σε τρίτες χώρες, όσο και σε άλλα κράτη μέλη, ενώ απαιτείται μεγάλο χρονικό διάστημα ώστε η χώρα να μπορέσει να ανακτήσει το ελεύθερο καθεστώς της ως προς την ευλογιά και να επιστρέψει στις αγορές, στις οποίες ενδεχομένως να έχουν επιβληθεί κυρώσεις εις βάρος μας.