«Γεύση» από την σοφία του Χρυσοστόμου του Χαράλαμπου Παπαδόπουλου

«Γεύση» από την σοφία του Χρυσοστόμου (Τόμος 3ος - Μέρος 12ο)

του Χαράλαμπου Παπαδόπουλου

Διαβάζοντας εδώ και λίγο καιρό απ’ ευθείας τις ομιλίες του Χρυσοστόμου από τους τόμους της σειράς Έλληνες Πατέρες της Εκκλησίας (ΕΠΕ) σημείωνα τα λόγια που μιλούσαν ιδιαίτερα στην καρδιά μου. Μου πέρασε όμως η σκέψη να κάνω και άλλους μετόχους σ’ αυτόν τον θησαυρό της σοφίας, κι έτσι θα τα παρουσιάζω λίγα κάθε φορά. Εγώ σημείωνα μόνο το αρχαίο κείμενο, εδώ όμως θα έχω μόνο την ερμηνεία παρουσιάζοντας όσο μπορώ καλύτερα αυτά που νομίζω ότι εννοεί ο άγιος.

Τέτοιοι είναι αυτοί που δέχονται τον λόγο της διδασκαλίας και δεν φροντίζουν να καρποφορήσουν και να τα κάνουν πράξεις (νομίζω ότι αυτοί απλά μ’ ένα νεύμα του διαβόλου θα κάμνουν τα αντίθετα).

Γιατί ο Θεός στην παραβολή των ταλάντων δίνει την ίδια αμοιβή σ’ αυτόν που διπλασίασε τα 5 τάλαντα μ’ αυτόν που διπλασίασε τα 2 τάλαντα ; Είναι πολύ απλό. Επειδή ο πρώτος που κατάφερε να κάνει τα 5 τάλαντα 10 δεν κουράστηκε περισσότερο, δεν έδειξε περισσότερη επιμέλεια από τον δεύτερο που κατάφερε να κάνει τα 2 τάλαντα 4. Το καλύτερο αποτέλεσμα οφειλόταν στο ότι του εμπιστεύτηκε ο Δεσπότης περισσότερα τάλαντα.

Τέτοιο κακό είναι η πονηρία. Σκοτίζει τον νου και κάμνει να προχωράει προς τον γκρεμό αυτόν που εκτράπηκε από την ευθεία οδό (κι εμείς αφηνόμαστε στην κάθε είδους πονηρία και δεν φοβόμαστε. Σίγουρα είμαστε τρελοί).

Όλα αυτά για τους δασκάλους ειπώθηκαν, ώστε να μη κρύβουν όσα έχουν μάθει, αλλά με κάθε προθυμία να τα παρουσιάζουν στους μαθητές τους (Αχ Χρυσόστομε, σήμερα σπάνια μας αφήνουν οι μαθητές να τους παρουσιάσουμε αυτά που ξέρουμε. Πρόσφατα μου εξομολογήθηκε ένας καλός συνάδελφος Μαθηματικός «μπορούσα να μείνω ακόμα λίγα χρόνια, αλλά θα βγω στην σύνταξη, επειδή το μάθημα στο σχολείο δεν είναι πλέον ελκυστικό).

Να μην αμελείτε την ωφέλεια των αδελφών σας ούτε να προσέχετε μόνο πως θα σώσετε την δική σας ψυχή, αλλά ο καθένας σας να φροντίζει να αρπάζει τον πλησίον του από τον φάρυγγα του διαβόλου και από τα αμαρτωλά εκείνα θεάματα και να τον ξαναφέρει στην Εκκλησία δείχνοντάς του με πολλή επιείκεια και πραότητα την υπερβολική ζημιά που παθαίνει η ψυχή του και το μέγεθος των καλών μέσα στην Εκκλησία. Και όχι μόνο μια και δυο φορές να το κάμνετε αυτό αλλά και για πάντα (δυστυχώς Χρυσόστομε για 10 χρόνια στην Χριστιανική Φοιτητική Δράση αυτό έκαμνα αλλά χωρίς διάκριση, και το μόνο που κατάφερα είναι να ζημιώσω την δική μου ψυχή).

Επειδή γνώριζε ο Αβραάμ ότι οι οδοιπόροι ειδικά εκείνο τον καιρό είχαν μεγάλη ανάγκη από ξεκούραση και περιποίηση, γι αυτό στεκόταν και περίμενε ποιος θα περάσει από εκεί θεωρώντας δική του ανάπαυση την περιποίηση των οδοιπόρων και φρόντιζε αυτούς που κάηκαν από τον καύσωνα να τους βάλει στην δροσιά της σκηνής του, χωρίς να ασχολείται με το ποιοι είναι οι οδοιπόροι, αν είναι γνωστοί ή άγνωστοι. Επειδή δεν είναι γνώρισμα της φιλοξενίας να περιεργάζεται τέτοια πράγματα, αλλά να προσφέρει την περιποίηση σε κάθε άνθρωπο. Έτσι έκανε και ο Αβραάμ νομίζοντας ότι υποδέχεται αγνώστους οδοιπόρους (ενώ υποδέχθηκε τον Χριστό με δυο αγγέλους).

Μη λοιπόν προσέχετε την εξωτερική εμφάνιση του ανθρώπου, ούτε να τον ξεφτιλίζετε για το παρουσιαστικό του, αλλά κατάλαβε ότι δια μέσου αυτού του ανθρώπου υποδέχεσαι τον Δεσπότη σου (μην ανησυχείς Χρυσόστομε, ούτως ή άλλως εμείς δεν φιλοξενούμε κανένα).

Μόλις είδε τους τρεις οδοιπόρους ο Αβραάμ μέσα στο καταμεσήμερο, αν και ήταν ασπρομάλλης γέρος εκατό χρονών, έτρεξε να τους προλάβει για να μη χάσει το κέρδος της φιλοξενίας.

Τέτοια είναι η φιλοξενία, μάλλον παίρνει παρά δίνει ο άνθρωπος που την εφαρμόζει με προθυμία.

Είδες πόσους τρόπους χρησιμοποιεί ο Αβραάμ για να πείσει τους τρεις αγνώστους να δεχθούν την φιλοξενία του ; Και με τα λόγια, και με τις κινήσεις του σώματος, τα πάντα χρησιμοποιεί για να τους καταφέρει.

Αλλά γνωρίζω ότι κανένας σας δεν θα ανεχθεί αυτά που λέω για την φιλοξενία. Τώρα όλοι θέλετε να κάμνετε τα αντίθετα απ’ αυτά που λέω, εξ αιτίας της βλακείας των γυναικών και το ενδιαφέρον τους για τους καλλωπισμούς (να μεταφέρω τα λόγια του αγίου στο σήμερα : δεν γίνεται φιλοξενία στο σπίτι αν δεν συμφωνήσουν οι γυναίκες μας, αλλ’ αυτές δυστυχώς ασχολούνται μόνο με ρούχα, με νύχια, με μαλλιά, με βαψίματα … Τόσο ψεύτικοι που είμαστε οι άντρες, τι να κάνουν και οι γυναίκες ; ).

Πολλές φορές η προθυμία της ψυχής, όταν η ψυχή είναι υγιής, ξεπερνάει την αδυναμία του σώματος (έλεγε ο άγιος Παΐσιος για ένα παιδί στην Κόνιτσα που είχε μείνει παράλυτο από έκρηξη βόμβας, ότι ήταν τόσο ζωηρό που όχι μόνο με τα χρόνια ξεπέρασε την παραλυσία του, αλλά πήγε και αντάρτης στον Ζέρβα ! Ενώ εμείς συχνά από την ψυχή μας που είναι άρρωστη, φτάνουμε ν’ αρρωσταίνουμε και στο σώμα).

Αυτός που εφαρμόζει παράλογα την φιλοξενία (νομίζω εννοεί χωρίς διάκριση), ακόμα και πολλά να προσφέρει δεν θα έχει αμοιβή από τον Θεό … Μεγάλα αγαθά θα κερδίσουμε μέσα από την φιλοξενία (μου περνάει η σκέψη, μήπως οι νέοι μας σήμερα θα παντρευόντουσαν πιο εύκολα αν μεγάλωναν μέσα σε σπίτια που υπήρχε φιλοξενία ;).

Μήπως έδωσε εντολή ο Θεός να ελέγχουμε τι είναι ο κάθε ένας που ζητάει την βοήθειά μας ; … Μη λοιπόν περιφρονήσουμε τόσο κέρδος που μας χαρίζει η φιλοξενία, αλλά να προσέχουμε καθημερινά να αυξάνουμε το κέρδος.

Κι αν δεν μπορούμε να βοηθήσουμε αυτούς που μας παρακαλούν, να μη τους φερόμαστε απότομα, αλλά με τα λόγια να τους βοηθάμε και με καλοσύνη να τους μιλάμε… Και ποια απολογία θα έχουμε εμείς όταν αυτοί (όπως ο Αβραάμ) κάθε μέρα παρέθεταν πλούσιο φαγητό και πολλές φορές πρόσφεραν πάνω από την ανάγκη που είχαν οι άνθρωποι, ενώ εμείς δεν προσφέρουμε ούτε το ελάχιστο κι έτσι να κερδίσουμε μύρια αγαθά ; … Τουλάχιστον αυτά που μας περισσεύουν να οικονομούσαμε να διαθέσουμε κατάλληλα και μ’ αυτά να αξιωνόμασταν των ανέκφραστων αγαθών.

Εδώ τελείωσαν αυτά που σημείωσα από τον 3ο τόμο της σειράς. Όταν διάβαζα τον 4ο τόμο δεν κρατούσα σημειώσεις, οπότε θα συνεχίσουμε στο επόμενο, αν θέλει ο Θεός, με τον 5ο τόμο. Θα πω μια τελευταία σκέψη μου. Μήπως ο Θεός επιτρέπει να μας έχει τρελάνει η Κυβέρνηση στα πρόστιμα (ακαθάριστα οικόπεδα, ασανσέρ, και χίλια δυο άλλα) επειδή αρνούμαστε οι περισσότεροι να ξοδέψουμε χρήματα για την φιλοξενία ;