Η εργασία στο μέλλον: Πώς αλλάζουν οι δεξιότητες που απαιτεί η αγορά

Έχεις κάτσει ποτέ να σκεφτείς σοβαρά από τι εξαρτάται το εργασιακό σου μέλλον; Είναι το πτυχίο που κρέμεται στον τοίχο (και μαζεύει σκόνη), το Lower που έδωσες στο γυμνάσιο, ή μήπως όλα αυτά μοιάζουν σήμερα σχεδόν διακοσμητικά; Η αλήθεια είναι πως ο κόσμος δεν πολυνοιάζεται για τις κορνίζες - ενδιαφέρεται για το τι μπορείς να κάνεις σήμερα, τώρα.
Εδώ μπαίνουν καινούργιες δεξιότητες στο παιχνίδι: η ικανότητά σου να μάθεις κάτι καινούργιο, να σκαρφιστείς λύσεις, να τα βγάλεις πέρα σε καταστάσεις που αλλάζουν πιο γρήγορα κι από trends στο TikTok.
Ίσως, λοιπόν, το πραγματικό ζητούμενο δεν είναι να αποδείξεις τι ήσουν χθες, αλλά να δείξεις ότι μπορείς να εξελιχθείς αύριο. Και μετά πάλι από την αρχή.
Διά βίου μάθηση
Ας πούμε ότι θέλεις να γίνεις οικονομικός αναλυτής. Τα μαθηματικά, όχι, δεν αλλάζουν! Αλλάζουν όμως τα χαρακτηριστικά που καθιστούν μια επιχείρηση κερδοφόρα. Μπορεί επίσης να σπούδασες τουριστικά. Τι συμβαίνει όμως με την άνοδο της βραχυχρόνιας μίσθωσης;
Το συμπέρασμα είναι πως οι εργαζόμενοι πρέπει να μένουν συνεχώς ενημερωμένοι για τις εξελίξεις του κλάδου τους. Πώς μπορεί να γίνει αυτό;
- Φτιάξε μια λίστα γνώσεων που θες να αποκτήσεις (π.χ. data analysis, δεύτερη γλώσσα) και ξεκίνα από το πιο απλό.
- Διάβαζε κάθε εβδομάδα ένα άρθρο ή report σχετικό με τον κλάδο σου.
- Εγγράψου σε ένα online course που σε ενδιαφέρει ή μάθε περισσότερα για το Mediterranean College και τα προγράμματα που προσφέρει ώστε να εντάξεις έμπρακτα τη διά βίου μάθηση στη ζωή σου.
Όσο πιο συστηματικά το κάνεις, τόσο πιο φυσικά εντάσσεις τη μάθηση στη ζωή σου.
Κριτική σκέψη και επίλυση προβλημάτων
Η ικανότητα να αναλύεις καταστάσεις, να αξιολογείς εναλλακτικές λύσεις και να παίρνεις αποφάσεις με βάση λογικά επιχειρήματα ήταν, είναι και θα παραμείνει ένα σπουδαίο ατού, ειδικά όσο περνάς σε πιο managerial θέσεις που απαιτούν αμερόληπτη οπτική γωνία.
Το Υπουργείο Εργασίας των ΗΠΑ, μάλιστα, αναγνώρισε την κριτική σκέψη ως βασική δεξιότητα στον χώρο εργασίας που μπορεί να βοηθήσει στην επίλυση προβλημάτων και στη λήψη αποφάσεων.
Για να την εξασκήσεις στην πράξη:
- Όταν έχεις ένα πρόβλημα, γράψε τρεις διαφορετικές λύσεις πριν αποφασίσεις.
- Βάλε τον εαυτό σου στη θέση του “δικηγόρου του διαβόλου” για να εντοπίσεις… τρύπες στις ιδέες σου.
- Κάνε brainstorming με φίλους ή συναδέλφους - πολλές φορές η καλή λύση έρχεται από εκεί που δεν το περιμένεις.
Συναισθηματική νοημοσύνη και κοινωνικές δεξιότητες
Πες την EQ, πες την “ξέρω να διαβάζω τους ανθρώπους”, το νόημα είναι το ίδιο: χωρίς αυτήν, δύσκολα δουλεύει μια ομάδα.
Το να μπορείς να αναγνωρίζεις και να διαχειρίζεσαι συναισθήματα (τα δικά σου και των άλλων) είναι αυτό που κάνει τη διαφορά ανάμεσα σε ένα γραφείο που βράζει από εντάσεις και σε ένα περιβάλλον που όλοι χαίρονται να μπαίνουν το πρωί.
Για να την καλλιεργήσεις:
- Ζήτα feedback όχι μόνο για τη δουλειά σου, αλλά και για το πώς συνεργάζεσαι.
- Παρατήρησε τις αντιδράσεις σου σε δύσκολες συζητήσεις - η αυτογνωσία είναι το πρώτο βήμα.
- Δοκίμασε ενεργητική ακρόαση: άσε τον άλλον να μιλήσει χωρίς να τον διακόπτεις και επανάλαβε τι κατάλαβες.
Έτσι η καθημερινή συνεργασία γίνεται λιγότερο… survival mode και περισσότερο δημιουργική διαδικασία.
Ψηφιακές και τεχνολογικές δεξιότητες
Δεν γλιτώνουμε. Όσο κι αν θες να αποφύγεις τα “κουμπάκια” και τα νέα apps, η τεχνολογία έχει γίνει κομμάτι της δουλειάς σχεδόν σε κάθε επάγγελμα. Με τον όρο digital literacy, γνωστό στα ελληνικά και ως ψηφιακό αλφαβητισμό ή γραμματισμό, αναφερόμαστε στην ικανότητα ενός ατόμου να βρίσκει πληροφορίες, να τις φιλτράρει και να τις μοιράζεται, χωρίς να χάνεται σε θάλασσες δεδομένων ή fake news.
Μερικά βήματα για να είσαι πιο άνετος ψηφιακά:
- Βάλε στόχο να μάθεις ένα νέο εργαλείο κάθε τρίμηνο (π.χ. Canva, Excel advanced, Power BI).
- Δες μικρά tutorials στο YouTube για shortcuts ή hacks.
- Οργάνωσε την ψηφιακή σου ασφάλεια: χρησιμοποίησε password manager και 2FA.
Όποιος “μιλάει” τη γλώσσα της τεχνολογίας, έχει σημαντικό προβάδισμα.
Ευελιξία και διαχείριση αλλαγών
Αν κάνουμε ένα βήμα πίσω και δούμε τη μεγάλη εικόνα, θα καταλήξουμε σε ένα βασικό συμπέρασμα: Αν υπάρχει ένα skill που ξεπερνά όλα τα άλλα, είναι το να μην παγώνεις όταν τα πράγματα δεν πηγαίνουν according to plan - ή όταν το plan αλλάζει.
Είτε μιλάμε για νέο project, για αλλαγή ρόλου ή για μια γενικότερη ανατροπή στον κλάδο σου, η ευελιξία είναι αυτή που σε κρατάει όρθιο. Μην το σκεφτείς σαν υποχρέωση, αλλά σαν μια ικανότητα που σου δίνει ελευθερία. Την ελευθερία του να μη φοβάσαι την επόμενη στροφή, αλλά να την περιμένεις σχεδόν με περιέργεια.
Η ευελιξία είναι αυτή που επιτρέπει σε κάθε εργαζόμενο να ανταποκριθεί αποτελεσματικά στις αλλαγές και να διατηρήσει την αποδοτικότητά του, ακόμα κι όταν ο κόσμος δεν είναι πια αυτός που ήξερε.
ΣΧΟΛΙΑ