Η Κλιματική Αλλαγή απειλή για την Κτηνοτροφία

Της Δρ. Βίκυς Σχοινά

Ζώα και παραγωγοί αντιμέτωποι με ένα αβέβαιο μέλλον

Η κλιματική αλλαγή δεν είναι πια μια μακρινή πρόβλεψη, αλλά μια καθημερινή πραγματικότητα που χτυπά την πόρτα των αγροτών και των κτηνοτρόφων. Οι υψηλές θερμοκρασίες, η λειψυδρία και τα ακραία καιρικά φαινόμενα αλλάζουν ριζικά τις συνθήκες παραγωγής, φέρνοντας την κτηνοτροφία στα όριά της

Αρχικώς οι ξηρασίες πλήττουν τα βοσκοτόπια και μειώνουν τη διαθεσιμότητα νερού. Οι κτηνοτρόφοι αναγκάζονται να αγοράζουν ζωοτροφές σε υψηλές τιμές, γεγονός που αυξάνει δραματικά το κόστος παραγωγής. Σε κάποιες περιοχές της Ελλάδας, όπως η Θεσσαλία και η Πελοπόννησος, η κατάσταση έχει γίνει ήδη ασφυκτική .Από την άλλη οι συχνές βροχοπτώσεις σε πολλές περιοχές της χώρας, πάνε πίσω τις σπορές καλαμποκιού, τουλάχιστον, κατά ένα μήνα αλλά και τη συγκομιδή κτηνοτροφικών και σανοδοτικών ψυχανθών, όπως αναφέρουν οι Έλληνες κτηνοτρόφοι οι οποίοι αναγκάζονται να αγοράσουν ζωοτροφές σε υψηλές τιμές.

Όσον αφορά την απόδοση των ζώων η αύξηση της θερμοκρασίας οδηγεί σε θερμικό στρες, με αποτέλεσμα τη μείωση της όρεξης και της κατανάλωσης τροφής. Αυτό συνεπάγεται μείωση του σωματικού βάρους των ζώων, της παραγωγής κρέατος και γάλακτος, καθώς και υποβάθμιση της ποιότητας του γάλακτος (χαμηλότερη περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες, λίπος, ασβέστιο, φώσφορο και μαγνήσιο) (Veerasamy et al., 2015). Η παραγωγή γάλακτος μπορεί να μειωθεί έως και 50% σε ακραίες συνθήκες θερμοκρασίας.

Σχετικά με την αναπαραγωγική τους ικανότητα σε περιόδους ξηρασίας , η μείωση της φυτικής βιομάζας στους βοσκότοπους και η έλλειψη νερού επηρεάζουν αρνητικά τη γονομότητα τους .Οι μειωμένοι πόροι αναγκάζουν τα ζώα να μετακινούνται σε μεγαλύτερες αποστάσεις, αυξάνοντας την ενεργειακή τους κατανάλωση. Αυτοί είναι παράγοντες που οδηγούν σε μικρότερη ανάπτυξη ωοκυττάρων, μειωμένη εκδήλωση οίστρου, χαμηλότερα ποσοστά σύλληψης αυξημένη εμβρυική θνησιμότητα και τελικώς μειωμένη γονιμότητα Τα ζώα, ως απόκριση στο στρες, αναπτύσσουν μηχανισμούς προσαρμογής που επηρεάζουν τη λειτουργία τους και ενδέχεται να αυξήσουν τις εκπομπές μεθανίου, συμβάλλοντας στον κύκλο της κλιματικής αλλαγής. (Veerasamy et al., 2015).

Τέλος η άνοδος της θερμοκρασίας ευνοεί την εξάπλωση εντόμων και παρασίτων που μεταφέρουν ασθένειες στα ζώα. Ασθένειες που μέχρι πρότινος εντοπίζονταν μόνο σε θερμές χώρες και θεωρούνταν εξωτικές , κάνουν πλέον την εμφάνισή τους και στη Μεσόγειο, δημιουργώντας νέους κινδύνους για την υγεία των κοπαδιών.(Ιος του Δυτικού Νείλου ,οζωδης Δερματιτιδα,πανωλη ,ευλογιά)

Η αντιμετώπιση αυτών των επιπτώσεων απαιτεί συνδυασμένες προσαρμοστικές στρατηγικές σε επίπεδο εκτροφής, διατροφής, γενετικής επιλογής και διαχείρισης φυσικών όπως :

• Βελτίωση σταβλικών εγκαταστάσεων για καλύτερο έλεγχο θερμοκρασίας και υγρασίας.
• Επιλογή κατάλληλων σιτηρεσίων, συμπεριλαμβανομένων συμπυκνωμένων τροφών, για αύξηση της διατροφικής αξίας.
• Χρήση φυλών ζώων ανθεκτικών σε υψηλές θερμοκρασίες.

Συμπερασματικά η κλιματική αλλαγή επηρεάζει την κτηνοτροφία πολυδιάστατα: μειώνει την παραγωγή και την ποιότητα ζωικών προϊόντων, αυξάνει τις ασθένειες, περιορίζει τη διαθεσιμότητα τροφής και νερού και επηρεάζει τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου

Πηγή: viosimi.gr