Μέση Ανατολή: Θέμα χρόνου η ισραηλινή επίθεση στο Ιράν

Δρ. Αθανάσιος Ε. Δρούγος

Οι μαζικές επιθέσεις με μη επανδρωμένα αεροσκάφη, πυραύλους κρουζ ως και βαλλιστικούς πυραύλους του Ιράν στο Ισραήλ πριν από πέντε ημέρες απέτυχαν να προκαλέσουν σημαντική ζημιά, αλλά οι Ισραηλινοί πολιτικοί και στρατιωτικοί ηγέτες έχουν επισημάνει ότι θα απαντήσουν στην επίθεση της Τεχεράνης (άρα το θέμα είναι το πότε και όχι το αν), ενώ απέφυγαν να δώσουν συγκεκριμένες λεπτομέρειες(ειδικά ο αντιστράτηγος Χαλεβί στις σημαντικές -φανερές και κρυφές συναντήσεις των κορυφαίων Ισραηλινών αξιωματικών- ,όπως των Μίλο, Μπαρ, Μπαράμ, Γιαντάι, Χαλίβα, Μπασιούκ κ.ά., που έλαβαν χώρα το τελευταίο τριήμερο στη νότια αεροπορική βάση Νεβατίμ).

Οι Ισραηλινοί ηγέτες αντιμετώπισαν από τις πρώτες ώρες δύο ερωτήματα: Πρέπει το Ισραήλ να ανταποδώσει και αν ναι, πώς; Από τη μια πλευρά, η επίθεση του Ιράν ήταν άνευ προηγουμένου (ένα άμεσο και ανοιχτό χτύπημα από έναν αντίπαλο στο Ισραήλ). Αν δεν ήταν η σημαντική και υπολογίσιμη αεράμυνα του Ισραήλ και η τεράστια συνδρομή από τις ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και την Ιορδανία, οι συνέπειες θα μπορούσαν να ήταν καταστροφικές. Δεν υπήρξαν καθόλου βαριές απώλειες και δεδομένης της κλίμακας του χτυπήματος είναι εντυπωσιακό. Το Ισραήλ απολαμβάνει μια σπάνια στιγμή διεθνούς υποστήριξης, ένα διάλειμμα από τη σχεδόν συνεχή κριτική της χώρας που ασκείται για τον πόλεμο στη Γάζα, ο οποίος έχει διαφύγει των ορίων της αυτοάμυνας.

Η αποτροπή, ειδικά κατά του Ιράν, είναι ιδιαίτερα σημαντική. Το Ιράν υποστηρίζει μια σειρά από τρομοκρατικές/εξτρεμιστικές/αντάρτικες οργανώσεις εναντίον του Ισραήλ, καταγγέλλει τακτικά το Ισραήλ στη ρητορική του και έχει πραγματοποιήσει δικές του αιματηρές τρομοκρατικές επιθέσεις εναντίον εβραϊκών και ισραηλινών στόχων (Αργεντινή, Ινδία, Ταϊλάνδη, Βουλγαρία, Γεωργία κ.ά.).

Εξίσου σημαντικό με αυτό που επιδιώκει να πετύχει το Ισραήλ είναι αυτό που επιδιώκει να αποφύγει. Το Ισραήλ έχει τα χέρια του παραπάνω από γεμάτα. Η στρατιωτική επιχείρηση του Ισραήλ στη Γάζα φαίνεται να έχει σταματήσει (προς το παρόν) και μια σύγκρουση με την τρομερή λιβανική Χεζμπολάχ. Επιπλέον, οι σχέσεις με τις ΗΠΑ είναι ήδη τεταμένες για τη Γάζα και ο Μπάιντεν είπε στον Νετανιάχου ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν θα υποστηρίξουν περισσότερες επιθέσεις στο Ιράν, λέγοντάς του: «Κέρδισες. Πάρτε τη νίκη».

Το Ισραήλ έχει τουλάχιστον τέσσερις πιθανές στρατιωτικές επιλογές, όλες εκ των οποίων έχουν όρια και μειονεκτήματα (και οι οποίες έχουν συζητηθεί στο Τελ Αβίβ και στη Νεβατίμ).

1 Το Ισραήλ δεν θα μπορούσε απλώς να κάνει τίποτα και να αποκλιμακώσει την κατάσταση – παίρνοντας τη νίκη, όπως προέτρεψε ο Μπάιντεν. Θα ανακουφίσει το διεθνές κοινό και τις Ηνωμένες Πολιτείες, που φοβούνται έναν περιφερειακό πόλεμο, αλλά θα αφήσει ανικανοποίητο το ισραηλινό κοινό. Οι Ισραηλινοί με γνώμονα την ασφάλεια θα ανησυχούσαν μήπως το Ιράν θα τολμήσει κάτι παραπέρα, αφού δεν θα πληρώσει το τίμημα. Ομως το Ισραήλ έχει αποφασίσει ότι θα ενεργήσει και απορρίπτει την απραξία.

2 Στο άλλο άκρο του φάσματος, θα ήταν μια ανοιχτή επίθεση στο ίδιο το Ιράν. Το Ισραήλ θα μπορούσε να την πραγματοποιήσει με πυραύλους ή αεροπορικές επιδρομές σε ιρανικές στρατιωτικές εγκαταστάσεις, όπως αεροπορικές βάσεις ή θέσεις εκτόξευσης πυραύλων σε Ισπαχάν, Ζαχεντάν, Αμπαντάν, Χοραμάρ ,Αχβάζ κ.ά.. Αυτό μπορεί να υποβαθμίσει κάπως την ικανότητα του Ιράν, αλλά το πιο σημαντικό θα ήταν ένα μήνυμα προς την Τεχεράνη ότι θα υποφέρει αν επιτεθεί στο Ισραήλ. Ο κίνδυνος μιας τέτοιας επίθεσης είναι ότι το Ιράν θα κλιμακώσει και ότι θα διευρυνόταν η πολεμική σύγκρουση σε όλη την περιοχή. Το Ιράν μπορεί να πραγματοποιήσει επιτυχείς τρομοκρατικές επιθέσεις σε ισραηλινούς και εβραϊκούς στόχους, όπως έκανε στο παρελθόν, όταν από κοινού με τη σύμμαχό του Χεζμπολάχ έπληξαν τόσο την Αργεντινή όσο και τη Βουλγαρία στο όνομα της εκδίκησης. Το Ισραήλ μπορεί να πλήξει εγκαταστάσεις της Επαναστατικής Φρουράς, βάσεις του ναυτικού στο Μπαντάρ Αμπάς, εργοστάσια drones κ.ά.

3 Μια πιο πονηρή/κρυφή επίθεση στο ίδιο το Ιράν είναι η τρίτη και λιγότερο επικίνδυνη πιθανότητα, αν και είναι επίσης λιγότερο ικανοποιητική για το ισραηλινό κοινό. Η δολιοφθορά των στρατιωτικών εγκαταστάσεων του Ιράν ή μια κυβερνοεπίθεση, για παράδειγμα, θα έστελνε επίσης ένα μήνυμα στην Τεχεράνη, αν και λιγότερο δραματικό από ένα ανοιχτό στρατιωτικό χτύπημα. Το Ισραήλ φέρεται να έχει πραγματοποιήσει τέτοιου είδους επιθέσεις στο παρελθόν, όπως η δολιοφθορά του 2021 στην τοποθεσία εμπλουτισμού του Νατάνζ και π.χ. η προ χρόνων δολοφονία του Μοχαμετί (ενός από τους κορυφαίους πυρηνικούς φυσικούς του Ιράν). Αυτό είναι λιγότερο επικίνδυνο από την άποψη της κλιμάκωσης, καθώς το Ιράν δεν χρειάζεται απαραίτητα να απαντήσει δημόσια για να σώσει το πρόσωπο, αλλά το μήνυμα είναι πολύ πιο σιωπηλό.(Υπάρχουν -σύμφωνα με μελέτες του υπογράφοντα- αρκετές τέτοιες επιλογές).

4 Θα μπορούσαν να συνεχιστούν, ίσως με πιο επιθετικό ρυθμό, οι επιχειρήσεις εναντίον Ιρανών στρατιωτικών και προσωπικοτήτων πληροφοριών εκτός Ιράν. Η πρόσφατη επίθεση στο προξενείο του Ιράν στη Συρία που σκότωσε αρκετούς ανώτερους Ιρανούς στρατιωτικούς ηγέτες ήταν η κύρια αιτία του τελευταίου γύρου αντιπαράθεσης, επομένως η δυνατότητα κλιμάκωσης αυτής της επιλογής είναι σαφώς υψηλή.

Ωστόσο, θα έστελνε επίσης ένα μήνυμα στην Τεχεράνη ότι η προσπάθεια του Ιράν να εκφοβίσει το Ισραήλ απέτυχε και θα καθησυχάσει τον Ισραηλινό λαό ότι η κυβέρνηση συνεχίζει να στοχοποιεί αυτούς που θα στόχευαν το Ισραήλ.

ΣΕ ΟΥΚΡΑΝΙΑ, ΙΣΡΑΗΛ, ΤΑΪΒΑΝ, ΝΗΣΙΑ ΕΙΡΗΝΙΚΟΥ

ΗΠΑ: Ανοιξε ο δρόμος για στρατιωτική βοήθεια

Μετά από καθυστέρηση σχεδόν επτά μηνών στην επικείμενη κατάθεση και ψήφιση του προτεινόμενου επιπρόσθετου πακέτου βοήθειας 96 δισ. δολ. της αμερικανικής κυβέρνησης σε Ουκρανία (το μεγαλύτερο μέρος του), Ισραήλ, Ταϊβάν και νησιωτικά κράτη του Κεντρικού-Δυτικού Ειρηνικού, άναψε «πράσινο φως» για την αποδοχή του από τα μέλη της Βουλής των Αντιπροσώπων, με τον πρόεδρο του Σώματος να το καταθέτει, για να αρχίσουν οι συζητήσεις και μέσα στις προσεχείς εβδομάδες η ψηφοφορία, που αναμένεται να είναι θετική.Ο πρόεδρος του Σώματος, βουλευτής Μάικ Τζόνσον, (Ρεπουμπλικανός από την πολιτεία Λουιζιάνα), προέβη σε ορισμένες αλλαγές, με κύρια εκείνη του τεμαχισμού του συνολικού πακέτου σε τέσσερα επιμέρους (Ουκρανία, Ισραήλ, Ταϊβάν και νησιωτικά συμπλέγματα Ειρηνικού).

Σκληροπυρηνικοί Τραμπικοί βουλευτές διαφωνούν με την επιπρόσθετη χρηματοδότηση (ειδικά για την Ουκρανία, που αντιμετωπίζει υπολογίσιμα προβλήματα στο Ντονέτσκ λόγω της παρατεταμένης ρωσικής επιθετικότητας, αλλά κυρίως λόγω των μειωμένων αποθεμάτων αντιαεροπορικών και αντιπυραυλικών συστημάτων, καθώς και σε αναπλήρωση των αμερικανικών πυρομαχικών). Το συνολικό πακέτο συνδρομής υποστηρίζουν οι κορυφαίοι βουλευτές των επιτροπών άμυνας, εξωτερικών σχέσεων και πληροφοριών (Δημοκρατικοί και Ρεπουμπλικάνοι).

Ο Μάικ Τζόνσον πρότεινε κάθε ένα από τα τέσσερα νομοσχέδια να πηγαίνει σε μεμονωμένη ψηφοφορία και εισήχθη επίσης η απαγόρευση του TikTok στις ΗΠΑ, επιβάλλονται νέες κυρώσεις στο Ιράν, ενώ η βοήθεια προς την Ουκρανία συμπεριλαμβάνει δάνειο και δεν είναι απλά δωρεά.

Σημαντικό μέρος των κεφαλαίων που διατίθεται στο Κίεβο θα παραμείνει εντός των ΗΠΑ. Από τα 60,7 δισ. δολ. για την Ουκρανία, περίπου 20 δισεκατομμύρια δολάρια θα χρησιμοποιηθούν από τις ΗΠΑ για την αναπλήρωση των στρατιωτικών αποθεμάτων τους που έχουν εξαντληθεί από την προώθηση για τον εξοπλισμό της Ουκρανίας. Αυτό θα μπορούσε να ανοίξει την πόρτα για μελλοντικές μαζικές στρατιωτικές μεταφορές των ΗΠΑ στην Ουκρανία.

Αλλα 14 δισ. δολ. θα διατεθούν στην Πρωτοβουλία για την Ασφάλεια της Ουκρανίας, ένα ειδικό πρόγραμμα με το οποίο το Πεντάγωνο αγοράζει νέα όπλα για τον ουκρανικό στρατό απευθείας από τις εταιρίες παραγωγής όπλων των ΗΠΑ. Ενα τρίτο μέρος των κεφαλαίων, περίπου 15 δισ. δολ., θα δαπανηθεί για την ενίσχυση των δυνατοτήτων του ουκρανικού στρατού, την προώθηση της συνεργασίας πληροφοριών μεταξύ Κιέβου και Ουάσιγκτον και την ενίσχυση της παρουσίας των ΗΠΑ στην Ανατολική Ευρώπη.

eleftherostypos.gr