Μετά τις φρεγάτες έρχονται τα νέα υποβρύχια – Τέσσερα θέλει να αγοράσει η Ελλάδα

Κείμενο: Γεώργιος Σαρρής

Η νέα πραγματικότητα που διαμορφώνεται στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο μετά και την κατάπαυση του πυρός στην περιοχή της Γάζας, που ο καιρός θα δείξει κατά πόσο θα είναι επίπλαστη ή όχι, η ενεργή παρουσία των Ηνωμένων Πολιτειών όχι μονάχα στη Μέση Ανατολή αλλά ευρύτερα στη νοτιοανατολική Μεσόγειο, η εξοπλιστική κούρσα της γειτονικής Τουρκίας και τα ευρωπαϊκά αμυντικά προγράμματα, οδηγούν την Ελλάδα σε νέες κινήσεις ενίσχυσης της ναυτικής ισχύος της. Μετά την αγορά των γαλλικών φρεγατών τύπου Belh@rra που θα αρχίσουν να έρχονται σταδιακά με την πρώτη εξ αυτών να καταπλέει στα ελληνικά χωρικά ύδατα εντός των επομένων εβδομάδων, η ελληνική κυβέρνηση προχωρά πλέον σε ένα ακόμη φιλόδοξο εξοπλιστικό πρόγραμμα: την απόκτηση τεσσάρων σύγχρονων υποβρυχίων για το Πολεμικό Ναυτικό.

Η απόφαση αυτή εντάσσεται στη στρατηγική αναβάθμιση της ελληνικής αποτρεπτικής ισχύος, σε μία περίοδο κατά την οποία οι ισορροπίες αλλάζουν δραστικά στην ευρύτερη περιοχή. Η συμφωνία ειρήνης μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς δημιουργεί νέα δεδομένα και για τους περιφερειακούς παίκτες, στους οποίους ανήκει και η χώρα μας. Στο πλαίσιο αυτό, η Αθήνα επιδιώκει να εξασφαλίσει παρουσία και επιχειρησιακή υπεροχή στο θαλάσσιο πεδίο της νοτιοανατολικής Ευρώπης.

Η Ελλάδα κατάφερε να αποκτήσει πλεονέκτημα ανάμεσα σε αρκετούς διεκδικητές

Ήδη το ενδιαφέρον για την προμήθεια δύο ιταλικών φρεγατών τύπου Bergamini, με δικαίωμα απόκτησης άλλων δύο, επιβεβαίωσε ότι οι αγορές ναυτικών μονάδων υψηλής τεχνολογίας αποτελούν πλέον ένα πεδίο ανταγωνισμού ανάμεσα σε κράτη και κατασκευαστικούς κολοσσούς. Σύμφωνα με πληροφορίες, η Ελλάδα κατάφερε να αποκτήσει πλεονέκτημα ανάμεσα σε αρκετούς διεκδικητές, γεγονός που ενίσχυσε τη θέση της στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και για νέα υποβρύχια.

Το Πολεμικό Ναυτικό βρίσκεται ήδη σε προχωρημένο στάδιο προετοιμασίας επ’ αυτών. Στο πλαίσιο αυτό, φθάνουν ήδη στα γραφεία του Γενικού Επιτελείου Ναυτικού προτάσεις από μεγάλες ναυπηγικές εταιρείες της Γερμανίας, της Γαλλίας, της Ιταλίας, της Σουηδίας, αλλά και της Νότιας Κορέας, που διεκδικούν την κατασκευή των τεσσάρων νέων υποβρυχίων καθώς και τη συμμετοχή σε συστήματα μη επανδρωμένων μέσων.

Η αυξημένη κινητικότητα δεν είναι άσχετη με τα ευρωπαϊκά προγράμματα χρηματοδότησης, όπως το SAFE, που στηρίζουν τη χρηματοδότηση και ανάπτυξη κοινής αμυντικής βιομηχανίας στα κράτη-μέλη. Παράλληλα, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει πλέον διαμορφώσει νέο πλαίσιο που επιτρέπει σε εταιρείες να αποκτούν πρόσβαση σε ευρωπαϊκούς πόρους, εφόσον συμμετέχουν σε διακρατικά εξοπλιστικά προγράμματα. Οπότε η Αθήνα επιδιώκει όχι μόνο την αγορά υποβρυχίων, αλλά και την ανάπτυξη ελληνικής υποδομής για την κατασκευή ή τουλάχιστον τη συντήρησή τους. Το υπουργείο Εθνικής Άμυνας έχει θέσει ως στόχο το 25% του εξοπλιστικού προγράμματος να προέρχεται από εθνική συμμετοχή, μέσω συνεργασιών με ελληνικά ναυπηγεία και μεταφοράς τεχνογνωσίας. Η δημιουργία κατασκευαστικής μονάδας υποβρυχίων εντός ελληνικού εδάφους θα λειτουργούσε αν μη τι άλλο ως σημαντικό κίνητρο για τις εγχώριες εταιρείες πολεμικής βιομηχανίας, οι οποίες θα μπορούσαν έτσι να επωφεληθούν και από τις ευρωπαϊκές συνέργειες.

Παρά το γεγονός ότι το Γενικό Επιτελείο Ναυτικού δεν έχει ακόμη αποκαλύψει τα τεχνικά χαρακτηριστικά των νέων υποβρυχίων, θεωρείται δεδομένο ότι ο πήχης των προδιαγραφών θα είναι πολύ υψηλός, αξιοποιώντας τις δυνατότητες της τελευταίας τεχνολογίας και λαμβάνοντας υπόψη τους νέους επιχειρησιακούς κινδύνους στη Μεσόγειο. Σε πολιτικό επίπεδο, ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Νίκος Δένδιας έχει αφήσει σαφώς να εννοηθεί ότι αυτή η προσπάθεια έχει βάθος χρόνου. Μιλώντας στα μέσα του καλοκαιριού, ανέφερε πως η απόκτηση των υποβρυχίων θα πραγματοποιηθεί στη διάρκεια της επόμενης δεκαετίας, μετά το 2030, υπογραμμίζοντας ότι «τα υποβρύχια δεν παράγονται γρήγορα». Ο ίδιος μάλιστα έκανε λόγο για έναν Στόλο νέας εποχής, αναφέροντας χαρακτηριστικά ότι οι νέες αγορές και συμπράξεις θα οδηγήσουν σε «ένα Πολεμικό Ναυτικό δέκα φορές πιο ισχυρό από οτιδήποτε έχει γνωρίσει ο Ελληνισμός μέχρι σήμερα».

Kρίσιμη για τη διατήρηση της επιχειρησιακής υπεροχής η ανάγκη για ανανέωση του υποβρυχιακού στόλου

Σημειωτέον πως σήμερα, ο Στόλος διαθέτει τέσσερα υποβρύχια τύπου «Παπανικολής» (το «Παπανικολής», το «Πιπίνος», το «Ματρώζος» και το «Κατσαντώνης»), τρία τύπου «Ποσειδών» (το «Ποσειδών», το «Αμφιτρίτη» και το «Πόντος»), ένα τύπου «Γλαύκος» (το «Νηρεύς») και ένα τύπου «Ωκεανός» (το «Ωκεανός»), με ορισμένα εξ αυτών να έχουν ενταχθεί στη δύναμη από τα τέλη της δεκαετίας του ’70. Το S-118 «Ωκεανός» για παράδειγμα, καθελκύστηκε στις 16 Οκτωβρίου 1978, την 30ή Νοεμβρίου 1979 υψώθηκε η ελληνική σημαία και την Πρωτοχρονιά του 1980 κατέπλευσε στον Ναύσταθμο Σαλαμίνας και εντάχθηκε στη δύναμη του Αρχηγείου Στόλου.

Η ανάγκη για ανανέωση του υποβρυχιακού στόλου θεωρείται λοιπόν κρίσιμη για τη διατήρηση της επιχειρησιακής υπεροχής σε θάλασσες αυξημένης γεωπολιτικής σημασίας. Η πορεία προς τα νέα υποβρύχια έχει ήδη ξεκινήσει. Η επιλογή του κατασκευαστή και το μοντέλο συνεργασίας θα καθορίσουν όχι μόνο την ισχύ του Πολεμικού Ναυτικού τις επόμενες δεκαετίες, αλλά και τη θέση της Ελλάδας στο νέο ευρωπαϊκό αμυντικό οικοσύστημα

newsbeast.gr