Μητροπολίτης Γουμενίσσης Δημήτριος: Τιμώντας την εμβληματική, νικηφόρο και επική “Μάχη του Σκρα”

Τιμώντας την εμβληματική, νικηφόρο και επική “Μάχη του Σκρα”

(107η επέτειος)

ΟΙ ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΝΙΚΕΣ με τους νεότερους επικούς ήρωες ασφαλώς προσεπιγράφουν αφ᾽ εαυτών εις εαυτάς το στεφάνωμα του ηρωισμού, τις δάφνες της εποποιίας, τις τρανές επιστέψεις της αναγνώρισης, τις άφθιτες μνημοσύνες της άδυτης τιμής και βεβαίως τα ηθικά χρεόγραφα των επετειακών εορτασμών σε μας (και σε όσους) επιγενομένους.

Με τέτοιαν αίσθηση ανεβαίνουμε πάντοτε συλλογικά προς το ηρωικό τοπόσημο “Σκρα-Ντι-Λέγκεν”, σε υψόμετρο 1096 μ. δυτικά του Αξιού, σε ένα απότομο και βραχώδη προμαχώνα, που εκπορθήθηκε στις (16)/17 Μαίου 1918 μέσα σε λίγες ώρες αποφασισμένου Ελληνικού ηρωισμού, με μια τιτάνια επέλαση τριών Μεραρχιών, Αρχιπελάγους, Κρήτης και Σερρών, του “Στρατού Εθνικής Αμύνης” υπό τον Αντιστράτηγο Εμμανουήλ Ζυμβρακάκη.

Για να ακούσουμε ένα προς ένα τα ονόματα 441 νεκρών, μεταξύ των οποίων και του Δκτη του 1ου Τάγματος Ταγματάρχη Βασιλείου Παπαγιάννη, που ο τάφος του εκεί ψηλά στέκει σύμβολο εκείνου του συλλογικού ηρωισμού. Για να αναστοχασθούμε τους 2205 τραυματίες και τους 164 αγνοούμενους, από ένα σύνολο 14.596 κυριολεκτικά αποφασισμένων μαχητών, που έφθασαν ως την Ελληνικότατη Στρώμνιτσα, έστω κι αν μας υφαιρέθηκε τελικά.

Οι φυσικά και τεχνητά υπεροχικές ορεινές οχυρώσεις των ευκαιριακά επήλυδων Βουλγάρων και της συμμαχικής τους Γερμανικής επικουρίας εκπορθήθηκαν κυριολεκτικά με μια συλλογική αυταπάρνηση μαχητικής ορμής. Πιστοποιήθηκαν ως προμαχώνες Ελληνικού μεγαλείου, αγωνίσματα Ελληνικής ευτολμίας, αδιαπραγμάτευτο κεκτημένο της νεότερης Ελληνικής ιστορίας, αυτοδίκαιη συμμαχική αναγνώριση από την “Αντάντ” γι᾽ αυτήν την καιριότατη πρώτη Ελληνική νίκη στον Α΄ Π.Π. Μια θεωρούμενη απόρθητη (τόσο καλά οχυρωμένη ήταν!) ορεινή θέση ελευθερώθηκε με συντονισμένη δράση του πυροβολικού (σε μία ημέρα) και του Ελληνικού στρατού (σε ελάχιστες ώρες της επόμενης μέρας). Με τους ήρωες (νεκρούς και επιζήσαντες) εκείνης της αποφασισμένης συλλογικής θυσίας ως βαρύτατο αντίτιμο της απελευθέρωσης του πατρώου εδάφους. Του πατρώου εδάφους που κληροδοτήθηκε σε μας.

***

Σ᾽ ΑΥΤΑ τα δεδομένα θητεύουμε κάθε χρόνο, τοπικοί και πολιτειακοί, στρατιωτικοί και αστυνομικοί και λοιποί υπηρεσιακοί, εκπρόσωποι σωματείων και φορέων από όλο το Κιλκίς, τη Θεσσαλονίκη και την Κρήτη και τη Λέσβο, μια συλλογική εθνική ετυμηγορία σεβασμού και μνημοσύνης, τιμής και θαυμασμού.

Με πυρήνα και μεδούλι τη λειτουργική μνημόνευση των ηρώων με τη δοξολογική αναφορά στο Θεό των ηρωικών μας μεγαλουργών και Θεό όλου του κόσμου, που ανακιρνά ελεημόνως τις μορφές τους με τις μορφές μας στην εγκαινισμένη εσχατολογία της Χριστολογικής σωτηρίας.

Και έτσι, ζωογονημένοι από την “λειτουργία της ευχαριστίας του Θεού”, κατερχόμαστε όλοι μαζί οι συνδοξολογητές από το “ύψωμα” του ενοριακού Ναού του Αγίου Δημητρίου προς την κατηφοριά και το πλάτωμα του Σκρα με το Ηρώο τόσων άμεσων προγόνων μας.

Για να ακούσουμε τα ονόματα ενός προς ένα όλων των πεσόντων με εκείνο το επιφώνημα “Απών! Έπεσε υπέρ πίστεως και πατρίδος”.

Για να “βαθμολογήσουμε” τη σύγχρονη επικαιρότητα και συνάμα να “βαθμολογηθούμε” με την επετειακή επικαιροποίηση της 17ης Μαίου 1918, αναζητώντας σήμερα τις δικές μας αναλογίες ευθύνης και προσφοράς σε ένα ευεπίφορο διεθνικό σκηνικό.

***

ΣΤΟΝ ΕΝΟΡΙΑΚΟ ΝΑΟ του Αγίου Δημητρίου Σκρα, προσείπομεν περί της ανάλογης σημειολογίας της αγίας ισαποστόλου Φωτεινής (μιάς Σαμαρείτιδος γυναικός στην οποία ο Κύριος εν ζωή αυτοσυστήθηκε ευθέως και ρητώς ως ο προφητευμένος Μεσσίας και μέσω αυτής τελικά προς όλους εκεί τους κατοίκους ως ο Μεσσίας-Λυτρωτής όλου του κόσμου). Θυμίσαμε το λησμονημένο χρέος του ευαγγελισμού των οικείων μας και του κόσμου μας, με την προς όλους άφοβη πραεία “έξοδο” του ανασωσμένου μας πιστευματικού ήθους, με την καθημερινή φυσιολογική ειλικρίνεια της εκκλησιασμένης και ανακαινισμένης ζωής μας.

Και τονίσαμε ότι αυτό ακριβώς αποτελεί ένα άλλου είδους ηρωισμό, την αποφασιστικότητα του “να θέλουμε και να γινόμαστε” αυτό που συνιστά την υπαρκτική μας και προπαντός την θεόσωστη ταυτοποίησή μας.

Ενίοτε μάλιστα, με όσες αναλογικές αποφάσεις θυσίας αυτό συνεπάγεται, όπως στην περίπτωση της μεγαλομάρτυρος και ισαποστόλου Φωτεινής, των πέντε γυναικών συμμαρτύρων των και αδελφών της και των δύο υιών της. Υπέμειναν μαρτύρια μέχρι και διαμελισμό, αλλά παρέμειναν ενωμένες και ενωμένοι με τον Χριστό. Μόνο μια αποφασιστικότητα αγαπήσεως του Χριστού μπορεί να “παραγάγει” τέτοιες κατακτήσεις πιστευματικού ηρωισμού.

Με αυτά τα λόγια διδαχής ως διάλογο συνειδήσεων με τους απλούς και τους σημαίνοντες, ακολούθως προέστημεν της ΔΟΞΟΛΟΓΙΑΣ.

Και κατηφορίσαμε προς το Ηρώο μαζί με τους επωνύμους των Αρχών και των συνεορταστών.

Στο ΤΡΙΣΑΓΙΟ συνηύχοντο μαθητές δημοτικού και γυμνασίου, παιδιά ιερατικών οικογενειών, εύγλωττη υπόμνηση προς πάντες, εμπέδωση των κηρυγματικών μας υπομνήσεων.

***

ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΑΝ κατά σειράν εκφώνησης οι προβλεπόμενοι Χαιρετισμοί από τον Δήμαρχο Παιονίας κ. Κωνσταντίνο Σιωνίδη, τον Υφυπουργό Ανάπτυξης κ. Σταύρο Καλαφάτη (εκπρόσωπο της Κυβέρνησης), τον Αντιπρόεδρο της Βουλής και Βουλευτή Κιλκίς κ. Γεώργιο Γεωργαντά (εκπρόσωπο του Προέδρου της Βουλής), τον Πρόεδρο της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων Βορ. Αιγαίου και Δήμαρχο Δυτ. Λέσβου κ. Ταξιάρχη Βέρρο, τον εκπρόσωπο του Παραρτήματος Μακεδονίας του Εθν. Ιδρύματος “Ελευθέριος Βενιζέλος” κ. Μιχάλη Αρκούδα και ο πανηγυρικός της ημέρας από την εκπαιδευτικό των Γυμνασίων και των Γεν. Λυκείων Αξιούπολης και Ευρωπού μεταδιδακτορική ερευνήτρια ΑΠΘ Μαγδαληνή Τσιτσιπάτη.

Έγινε κατάθεση στεφάνων, εκφώνηση ενός προς ένα όλων των πεσόντων, τηρήθηκε τιμητική “σιγή” και συνεψάλη από όλους ανακρουόμενος ο Εθνικός Ύμνος.

Στο φετινό εορτασμό της (107ης) επετείου της ηρωικής Μάχης του Σκρα, τόσο στη Δοξολογία εντός του Ναού, όσο και στην Επιμνημόσυνη Δέηση και την όλη διοργάνωση εκτός των προρρηθέντων συμμετέσχον επίσης: ως εκπρόσωπος του Αρχηγού ΓΕΕΘΑ ο Δκτής της ΙΙ Μ/Κ Μεραρχίας (Π) Υποστράτηγος Ιωάννης Παπουτσάκης, ο Βουλευτής ΠΑΣΟΚ Κιλκίς κ. Στέφανος Παραστατίδης, ο Γενικός Πρόξενος της Γαλλίας κ. Jean Luc Lavaud, ο Γεν. Επιθεωρητής Αστυνομίας Β. Ελλάδος Αντιστράτηγος κ. Γεώργιος Παπαδόπουλος, ο Δκτής της 33ης Μ/Κ Ταξιαρχίας Συνταγματάρχης κ. Μενέλαος Νικολαίδης, ο Αντιπεριφερειάρχης ΠΕ Κιλκίς κ. Ανδρέας Βεργίδης, ο Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Παιονίας κ. Ιωάννης Παντικίδης, ο Πρόεδρος της ΔΚ Σκρα κ. Σταύρος Σταυρίδης, Αστυνομικός Διευθυντής Κιλκίς κ. Δημήτριος Ντέντας, ο Δκτής Πυροσβεστικής Υπηρεσίας Γουμένισσας Πυραγός κ. Ελευθέριος Μελλίδης, οι Αντιδήμαρχοι Παιονίας κ. Κύρος Καλαβάζης, κ. Γεώργιος Γεωργίτσαρος, κ. Ιωάννης Συμεωνίδης, οι επίσης Αντιδήμαρχοι κ. Ιωάννης Αδαμόπουλος και κ. Ιωάννης Τόδας (μέλη και της ΕΑΑΣ), ως εκπρόσωπος του Δήμου Κιλκίς ο Αντιδήμαρχος Τοπικής Ανάπτυξης κ. Γεώργιος Μπαλάσκας, ο Γεν. Γραμματέας Δήμου Παιονίας κ. Ιωάννης Ντότος, οι Πρόεδροι των Δημ. Κοινοτήτων Πλαγίων κ. Δημήτριος Μουτσάκης και Μεσιάς κα Έλλη Ιωαννίδου, εκπρόσωπος της Ενωσης Αποστράτων Αξιωματικών Στρατού ν. Κιλκίς (ΕΑΑΣ) Υποστράτηγος ε.α. κ. Σπυρίδων Τσερτσίδης, ο Πρόεδρος της Πανεθνικής Ένωσης Μακεδονομάχων “Παύλος Μελάς” κ. Μιχαήλ Παπανούσης, ο εκπρόσωπος του Δημοκρατικού Πατριωτικού Λαικού Κόμματος “ΝΙΚΗ” Πολιτευτής ν. Κιλκίς κ. Ηλίας Θεοχαράκης, ο Διευθυντής Γυμνασίου Φούστανης «Κρητών Μαχητών Σκρα» κ. Σταύρος Παπαδάκης με αντιπροσωπεία μαθητών, ο Πρόεδρος και το Χορευτικό του Συλλόγου Κρητών Κιλκίς “Το Αρκάδι”, καθώς και εκπρόσωποι της Παλλεσβιακής Ένωσης Θεσσαλονίκης με το Χορευτικό, της ῞Ενωσης Σφακιανών Β. Ελλάδος, ο Πρόεδρος με το Δ.Σ. και το Χορευτικό του Πολιτιστικού Συλλόγου Σκρα, καθώς και εκπροσωπήσεις των Πολιτιστικών Συλλόγων Περικλείας-Λαγκαδιάς, Φανού, Κούπας και Φούστανης, εκπρόσωποι φορέων του Δήμου Παιονίας και πλήθος κόσμου.

Μετά το πέρας της επίσημης Τελετής, εκπροσωπηθήκαμε από τον εφημέριο της Ενορίας πρωτ. Δημήτριο Στογιάννη στην καθιερωμένη επίσκεψη του μουσείου “Ελευθέριος Βενιζέλος” και την κατάθεση στεφάνων, όπως και στην υπόλοιπη διοργάνωση στην κεντρική πλατεία του χωριού με πολλούς παραδοσιακούς χορούς από χορευτικά τμήματα της Παλλεσβιακής Ένωσης Θεσσαλονίκης, του Συλλόγου Κρητών ν. Κιλκίς, του Πολιτιστικού Ομίλου Σταυρούπολης Θεσσαλονίκης, του Μορφωτικού-Πολιτιστικού Συλλόγου Περίκλειας-Λαγκαδιάς και του τοπικού Πολιτιστικού Συλλόγου Σκρα.

***

ΑΝΕΚΑΘΕΝ οι πολλές παρουσίες απετελούσαν ομολογουμένως έκφραση της χρεωστούμενης συλλογικότητας εορτασμού για την εμβληματική εκείνη Μάχη και Νίκη του Σκρα, από μέρους του γενναιόψυχου και λεβέντικου Ελληνισμού και σε συνέχεια της προηγηθείσης θυσίας των ολίγων του Ραβινέ το 1917, πάλιν εδώ στη δική μας συνοριακή περιοχή.

Εκείνη η διήμερη οργανωτικά και κυρίως η μονοήμερη εκπόρθηση του Σκρα στα 1918, εντός ελαχίστων μόλις ωρών, έκρινε τις θετικότερες καταρχήν εκβάσεις του Α΄ Π.Π. σε επίπεδο εθνικό και συμμαχικό. Κρατάμε τους ηγετικούς προβλεπτικούς σχεδιασμούς του αποφασιστικού ανοίγματος στην Αντάντ, αλλά και την συλλογικότητα, την ομοψυχία, την λεβεντιά, την θυσία εκείνων που διάνοιξαν με τις δικές τους αιματηρές καταθέσεις τις εθνικές μας δικαιώσεις.

† Ο Γουμενίσσης, Γεφύρας, Αξιουπόλεως και Πολυκάστρου Δημήτριος