Νίκος Πατζατζής: «Το πάθος για τον κρητικό χορό έγινε δουλειά και ζωή μου»

Ο Νίκος Πατζατζής είναι ένας άνθρωπος που έχει αφιερώσει τη ζωή του στην παράδοση και ειδικότερα στον κρητικό χορό. Παρά το γεγονός ότι σπούδασε μηχανικός παραγωγής και διοίκησης, το μεράκι του για τον χορό τον οδήγησε να γίνει ένας από τους πλέον καταξιωμένους δασκάλους κρητικών χορών στη Βόρεια Ελλάδα. Ο Νίκος μίλησε στο pellanews.gr και στον Στέφανο Μίνζτα για την ζωή του και τον χορό. 

«Ποιος είναι ο Νίκος Πατζατζής;»

«Είμαι μηχανικός παραγωγής και διοίκησης και εργάζομαι ως διευθυντής logistics σε εργοστάσιο παραγωγής διογκωμένης πολυστερίνης. Παράλληλα, είμαι δάσκαλος κρητικών χορών σε τρεις νομούς της Βόρειας Ελλάδας. Οι σύλλογοι στους οποίους διδάσκω, με σειρά παλαιότητας, είναι:

• Σύλλογος Κρητών Νομού Κιλκίς “Το Αρκάδι”

• Πολιτιστικός Σύλλογος Κατοίκων Νέας Πολιτείας Ευόσμου

• Εργαστήρι Κρητικής Παράδοσης Πιερίας “Το Ξαθέρι”

Έχω επίσης διατελέσει χοροδιδάσκαλος σε αρκετούς ακόμη συλλόγους στη Θεσσαλονίκη.»

Από πού ξεκίνησε το πάθος για τον κρητικό χορό;

«Η καταγωγή μου είναι από τις Μαργαρίτες Μυλοποτάμου στο Ρέθυμνο. Από μικρός μεγάλωσα μέσα σε εικόνες από εξαιρετικούς χορευτές και ακούσματα των μεγαλύτερων μουσικών καλλιτεχνών της Κρήτης. Αυτές οι εμπειρίες με ώθησαν, σε πολύ μικρή ηλικία, να ζητήσω από τους γονείς μου να με γράψουν σε σύλλογο στη Θεσσαλονίκη, όπου έκανα τα πρώτα μου βήματα στον χορό.

Το μεράκι έγινε λατρεία, η λατρεία πάθος και το πάθος δουλειά. Νιώθω πολύ τυχερός που, μέσα από προσπάθεια και ιδρώτα, κατάφερα να κάνω αυτό που αγαπώ επάγγελμα και να μεταφέρω τα ίδια συναισθήματα και στους μαθητές μου.»

Τι χρειάζεται για να είναι κάποιος καλός δάσκαλος κρητικών χορών;

«Δεν μπορείς να είσαι καλός δάσκαλος αν δεν είσαι πρώτα καλός χορευτής. Οι μαθητές πρέπει να έχουν ένα ισχυρό πρότυπο και αυτός ο ρόλος ανήκει στον δάσκαλο.

Ένας καλός δάσκαλος πρέπει να έχει:

• υψηλές χορευτικές δεξιότητες,

• βαθιά γνώση του αντικειμένου,

• ικανότητα να μεταλαμπαδεύει την τέχνη του,

• ηγετική παρουσία,

• Να εμπνέει εμπιστοσύνη και σεβασμό.

Πόσο μάλλον εμείς, που έχουμε δεσμούς αίματος με την Κρήτη και φέρουμε ευθύνη για τη διατήρηση και τη διάδοση της πολιτιστικής μας κληρονομιάς.»

Υπάρχουν δυσκολίες στη δουλειά;

«Φυσικά. Εργάζομαι σε πολιτιστικούς συλλόγους, όπου οι σχέσεις είναι πιο προσωπικές. Δημιουργούνται δεσμοί ανάμεσα στους χορευτές, το διοικητικό συμβούλιο και τον δάσκαλο. Είναι απαραίτητο ο δάσκαλος να στέκεται πάνω από αυτές τις σχέσεις, να λειτουργεί αμερόληπτα και να κρατά ισορροπίες.»

Αλλοιώνονται οι παραδοσιακοί χοροί με το πέρασμα του χρόνου;

«Ο χορός είναι ένας ζωντανός οργανισμός. Όπως όλοι οι οργανισμοί προσαρμόζονται για να επιβιώσουν, έτσι και ο χορός πρέπει να εξελίσσεται – όχι να αλλοτριώνεται. Η εξέλιξη είναι απαραίτητη, αλλά πρέπει να γίνεται με σεβασμό στην παράδοση.

Κάθε γενιά βλέπει αλλαγές στην επόμενη, όχι πάντα θετικά. Όμως αυτές οι αλλαγές είναι που εξασφαλίζουν τη συνέχεια της παράδοσης.»

Η σχέση της νέας γενιάς με την παράδοση

«Με χαροποιεί ιδιαίτερα ότι τα τελευταία χρόνια βλέπω μια στροφή των νέων προς την παράδοση. Η νεολαία δείχνει έντονο ενδιαφέρον για τη μουσική και τους χορούς μας. Οι χορευτές στους συλλόγους αυξάνονται, η συμμετοχή στα γλέντια είναι μεγάλη και αυτό μας γεμίζει ελπίδα για το μέλλον.

Η δική μας υποχρέωση είναι να σταθούμε δίπλα στη νέα γενιά και να τη στηρίξουμε σε αυτή την προσπάθεια.»

Ο Νίκος Πατζατζής είναι κάτι παραπάνω από δάσκαλος χορού· είναι φορέας παράδοσης και ζωντανός κρίκος ανάμεσα στο παρελθόν και το μέλλον της κρητικής μουσικοχορευτικής κληρονομιάς. Με πάθος, γνώση και αγάπη για τον τόπο του, συνεχίζει να μεταδίδει στους μαθητές του όχι μόνο βήματα και κινήσεις, αλλά αξίες, μνήμες και πολιτισμό.

Μέσα από τη διδασκαλία του, η κρητική παράδοση παραμένει ζωντανή και αναπνέει μέσα στις νέες γενιές, που με τη σειρά τους καλούνται να τη μεταφέρουν ακόμα πιο μακριά.