Οι ομιλίες Σαμαρά-Τσίπρα, τι δεν είπαν και το ανακάτεμα της τράπουλας

*Βασίλης Λιόσης

Μεγάλη αναταραχή και μπόλικη συζήτηση κατόπιν των δημόσιων παρεμβάσεων Σαμαρά και Τσίπρα. Τι ακριβώς σηματοδοτούν αυτές οι ομιλίες; Ας επιχειρήσουμε μία πρώτη αποκωδικοποίηση.

Ο Σαμαράς αφιέρωσε σχεδόν ολοκληρωτικά την ομιλία του στα εθνικά θέματα κάνοντας μία πρωτοφανή επίθεση στην κυβέρνηση υπονοώντας ότι ο Μητσοτάκης είναι εθνικός μειοδότης. Ωστόσο:

1. Όταν αναφέρθηκε στον πόλεμο Ρωσίας-ΝΑΤΟ, απέκρυψε το γεγονός ότι ο πόλεμος είναι επί της ουσίας είναι Ρωσίας-ΝΑΤΟ, όπως και το γεγονός ότι ο πόλεμος ξεκίνησε πολύ νωρίτερα από την τυπική έναρξή του.
2. Σε επίπεδο θεωρίας χρησιμοποιεί ως αναλυτικό εργαλείο το σχήμα Δύσης-Ανατολής παραπέμποντας στη σύγκρουση πολιτισμών του Χάντινγκτον. Πρόκειται για ένα βολικό ιδεολογικό σχήμα που σκεπάζει τα πραγματικά αίτια των πολεμικών συγκρούσεων.
3. Η σκληρή κριτική του Σαμαρά συνδέεται και με την αλλαγή που έχει σημειωθεί στις ΗΠΑ με την εκλογή Τραμπ. Η κυβέρνηση Τραμπ και τα όσα πρεσβεύει ο ίδιος (προσέγγιση με τη Ρωσία) απελευθέρωσε εκείνο το τμήμα του ελληνικού αστικού πολιτικού προσωπικού να μιλήσει υπέρ της συγκεκριμένης γραμμής.
4. Ταυτόχρονα, ο Σαμαράς πρεσβεύει και μία άλλη γραμμή για τμήματα της ελληνικής αστικής τάξης που επιθυμούσε και επιθυμεί δουλειές με τη ρωσική πλευρά, κάτι που είχε φανεί και στη διακυβέρνηση επί Κώστα Καραμανλή η οποία πλήρωσε το τίμημα για τις δουλειές που είχε ανοίξει με τη ρωσική πλευρά.
5. Φυσικά, ο Σαμαράς δεν παρέλειψε να διαδώσει και πάλι τις ρατσιστικές του ιδέες. Ας θυμηθούμε ότι παλαιότερα υπερθεματίζοντας σε ρατσισμό, καλούσε τους Έλληνες να ανακαταλάβουν τις πόλεις από τους ξένους εισβολείς. Την ίδια ρότα ακολούθησε και στην πρόσφατη παρέμβασή του αφού μίλησε για «κανονικό εποικισμό της χώρας» και για «πληθυσμιακή αλλοίωση».
6. Τέλος, ενώ η ομιλία του ήταν σχεδόν αποκλειστικά αφιερωμένη στα εθνικά, ο Σαμαράς δεν έκανε καμία αναφορά στην οικονομική συμπίεση των λαϊκών στρωμάτων της χώρας. Κουβέντα για τους μισθούς, τις συντάξεις, την κατάσταση στην υγεία και την παιδεία. Κουβέντα για τη σωρεία των οικονομικών σκανδάλων. Και στο επίπεδο της δικαιοσύνης και της δημοκρατίας κουβέντα για το έγκλημα των Τεμπών.

Όσον αφορά την ομιλία Τσίπρα, ας επισημάνουμε –πριν το περιεχόμενό της– ορισμένα μορφολογικά χαρακτηριστικά. Ο Τσίπρας επιμένει να μιμείται τη χροιά του Ανδρέα Παπανδρέου, να «τραβάει» τα τελικά σίγμα και να μιλάει με μία εκνευριστική προσποιητή άνεση. Ας πάμε τώρα στα ουσιαστικά.

1. Στον αντίποδα της ομιλίας Σαμαρά, υπήρχαν αιχμές για την πολιτική Τραμπ (αν και όχι κάποια συντεταγμένη κριτική βασισμένη σε κάποια ταξική ανάλυση). Επομένως, με δεδομένους τους δεσμούς πολιτικής εξάρτησης από τις ΗΠΑ, δικαιούμαστε να υποθέσουμε ότι σε αυτή την περίπτωση έχουμε μία σύνταξη με τους Δημοκρατικούς των ΗΠΑ, δηλαδή, τον άλλο πόλο των αμερικανικών μονοπωλίων.
2. Κάνοντας αναφορά στην παγκόσμια άνοδο της ακροδεξιάς, μας είπε ποιους παράγοντες αξιοποιεί προκειμένου αυτή να ανέλθει. Απέφυγε, ωστόσο, να μας πει ότι η ακροδεξιά είναι μία επιλογή του ίδιου του συστήματος. Μία εναλλακτική. Και απέφυγε να μας πει ότι τα προβλήματα πάνω στα οποία σπεκουλάρει, είναι προϊόντα του καπιταλισμού. Μία τέτοια ανάλυση όπως αυτή του Τσίπρα είναι άνευρη, αδυνατεί να αναδείξει τις πραγματικές αιτίες του προβλήματος και κινείται σε γενικές διακηρύξεις άνευ ουσίας.
3. Στηλίτευσε τον νεοφιλελεύθερο καπιταλισμό, όχι ως ένα ακόμη νέο αδιέξοδο διαχειριστικό μοντέλο του καπιταλισμού, αλλά προβάλλοντας τη λύση ενός δημοκρατικού καπιταλισμού που βρίσκεται πολύ μακριά ακόμα και από το κεϋνσιανό μοντέλο που επικράτησε μεταπολεμικά.
4. Απολύτως παραπλανητική είναι και η έννοια του πατριωτισμού που προώθησε. Ταύτισε τον πατριωτισμό με την ανάγκη να πληρωθούν μεγαλύτεροι φόροι από το μεγάλο κεφάλαιο. Ωστόσο η πραγματική διάσταση ενός σύγχρονου πατριωτισμού εξέλειπε. Ο σύγχρονος πατριωτισμός αφορά τα λαϊκά στρώματα, τη ζωή τους και την υπεράσπιση της εθνικής ανεξαρτησίας σε χώρες όπως η Ελλάδα. Σύγχρονος πατριωτισμός είναι η μη εμπλοκή της Ελλάδας στη σφαγή της Γάζας και η απαίτηση να φύγουν οι βάσεις και η Ελλάδα να βγει από το ΝΑΤΟ και την ΕΕ. Προφανώς τέτοια ζητήματα δεν έθεσε ο Τσίπρας.
5. Συνέχισε να αναπαράγει το τεράστιο μύθευμα ότι η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ έβγαλε την Ελλάδα από την κρίση. Η κυβέρνηση που εφάρμοσε ένα νέο σκληρό μνημόνιο, που υπέκυψε σε όλες τις απαιτήσεις των δανειστών, που διατήρησε όλους τους μνημονιακούς νόμους, που αντέστρεψε το μήνυμα του δημοψηφίσματος του 2015, όχι μόνο δεν έβγαλε την Ελλάδα από την κρίση αλλά φέρει βαρύτατη ευθύνη για τη διάλυση του λαϊκού κινήματος και τη διαπόμπευση της έννοιας της Αριστεράς.

Πέρα από τις επιμέρους παρατηρήσεις, οι δύο ομιλίες κρύβουν επιδιώξεις

α) Η ελληνική ολιγαρχία αντιλαμβάνεται πως στην παρούσα φάση δεν υπάρχει εναλλακτική για τις επόμενες εκλογές. Η ΝΔ δείχνει να βρίσκεται 10 ποσοστιαίες μονάδες κάτω από την τελευταία εκλογική της επίδοση. Από την άλλη ΠΑΣΟΚ και ΣΥΡΙΖΑ δεν έχουν καμία δυναμική και βρίσκονται σε παρατεταμένη κρίση. Η Πλεύση Ελευθερίας, αργά ή γρήγορα, θα ξεφουσκώσει και στον ακροδεξιό χώρο δεν φαίνεται να υπάρχει πρόθεση συμπλεύσεων.

β) Ως εκ τούτου, αναζητούνται λύσεις και αναζητούνται λύσεις διότι αν αυτές δεν είναι έτοιμες, σε μελλοντική κρίση οι εξελίξεις μπορεί να είναι ανεξέλεγκτες. Επομένως, γίνεται ένα εκ νέου ανακάτεμα της τράπουλας στον χώρο της λεγόμενης πατριωτικής δεξιάς και της λεγόμενης κεντροαριστεράς.

γ) Επομένως, από τώρα προετοιμάζονται οι συνειδήσεις για τη δημιουργία νέων πολιτικών φορέων που θα καρπωθούν την κοινωνική δυσαρέσκεια και την κατάλληλη στιγμή θα αποτελέσουν τη λύση στα αδιέξοδα.

Το ζητούμενο για όσους αποκωδικοποιούν τα γεγονότα και αγωνιούν για το μέλλον του τόπου και του λαού, είναι το τι πολιτικές πρωτοβουλίες θα αναληφθούν και από ποιους, προκειμένου να υπάρξουν, έστω μελλοντικά, κοινωνικές εξελίξεις που θα αμφισβητήσουν την καθεστηκυία τάξη.

*Εκπαιδευτικός-συγγραφέας

πηγή: efsyn.gr

*κεντρική φώτο: (ΤΑΤΙΑΝΑ ΜΠΟΛΑΡΗ/EUROKINISSI)