Plan B για να μη χαθούν φθηνά δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης

Τη μεταφορά πόρων από το Ταμείο Ανάκαμψης στην Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα εξετάζει η κυβέρνηση, σε μια προσπάθεια να διασωθούν οι δανειακοί πόροι του Ταμείου και να μη χαθούν οριστικά από την οικονομία. Η μεταφορά πόρων «επιβάλλεται» με δεδομένη την πορεία των συμβασιοποιημένων δανείων του ΤΑΑ που σύμφωνα με στοιχεία της «Κ» υπολείπεται σε ποσοστό 50% των συνολικών αιτήσεων.

Συγκεκριμένα από τις 1.148 αιτήσεις για επενδυτικά σχέδια που έχουν υποβληθεί μέχρι σήμερα, έχουν συμβασιοποιηθεί 550 έργα και με δεδομένο τα στενά περιθώρια –έως τα τέλη Αυγούστου του 2026– που απομένουν για τη συμβασιοποίηση και των υπολοίπων, προεξοφλείται ότι τα επενδυτικά έργα που έχουν υποβληθεί δεν θα προλάβουν να γίνουν συμβάσεις ώστε να απορροφηθεί το σύνολο των πόρων. Πρόκειται για 32 δισ. ευρώ συνολικά, η απορρόφηση των οποίων είναι κρίσιμη για την κάλυψη μέρους του επενδυτικού κενού που εμφανίζει η χώρα.

Η εκτίμηση είναι ότι τα 6,8 δισ. που έχουν μέχρι τα τέλη Αυγούστου συμβασιοποιηθεί δεν θα ξεπεράσουν τα 12 δισ. έως την προγραμματισμένη ημερομηνία. Η μεταφορά πόρων που θα περισσέψουν στην Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα, θα επιτρέψει την αξιοποίησή τους ειδικά από τις μικρομεσαίες και μικρές επιχειρήσεις, που εμφανίζουν χαμηλές επιδόσεις στο ΤΑΑ. Απαιτεί ωστόσο τη σύμφωνη γνώμη της Ε.Ε., αξιωματούχοι της οποίας προειδοποίησαν την περασμένη εβδομάδα για τον κίνδυνο απώλειας πόρων και την ανάγκη επιτάχυνσης των διαδικασιών.

Η βασική αιτία είναι τα στενά χρονικά περιθώρια που απομένουν, καθώς ούτε ο χρόνος για την υπογραφή των συμβάσεων επαρκεί, ούτε το σύνολο των αιτημάτων που έχει υποβληθεί μετουσιώνεται σε πραγματική ζήτηση, σε ώριμα δηλαδή αιτήματα που θα γίνουν συμβάσεις. Οι εκταμιεύσεις κινούνται επίσης σε χαμηλά επίπεδα, και με βάση τα τελευταία στοιχεία δεν ξεπερνούν τα 6 δισ., αλλά ο χρόνος για την εκταμίευση των δανείων επεκτείνεται πέραν του 2026 με συνέπεια να υπάρχει συγκρατημένη αισιοδοξία ότι όσα δάνεια γίνουν συμβάσεις θα φτάσουν τελικά στην πραγματική οικονομία.

Σύμφωνα με πηγές κοντά στη διαδικασία, η βασική αιτία των καθυστερήσεων στη συμβασιοποίηση επιχειρηματικών σχεδίων είναι η ρηχή εικόνα της ελληνικής επιχειρηματικότητας, με τη δεξαμενή των μεγάλων και μεσαίων επιχειρήσεων, που είναι ο κύριος αποδέκτης των δανείων του Ταμείου Ανάκαμψης, να έχει πλέον εξαντληθεί. Ετσι ο κύριος όγκος των αιτημάτων που απομένουν προς συμβασιοποίηση είναι κυρίως από μικρές επιχειρήσεις, πολλές από τις οποίες υπαναχωρούν της πρόθεσης να αξιοποιήσουν τους πόρους του Ταμείου με συνέπεια να μην προχωρούν στην υποβολή των οριστικών επιχειρηματικών σχεδίων.

Η κόπωση που εκδηλώνεται στην ωρίμανση επιχειρηματικών σχεδίων συνδέεται και με τις αυστηρές προϋποθέσεις που έχουν τα δάνεια του ΤΑΑ, τα οποία θα πρέπει να κατευθύνονται σε ποσοστό 38,5% σε έργα που ανταποκρίνονται στον στόχο της πράσινης μετάβασης και κατά 20% τουλάχιστον σε έργα που ανταποκρίνονται στον στόχο της ψηφιακής μετάβασης. Ετσι, κάθε επένδυση που υποβάλλεται για χρηματοδότηση θα πρέπει να αποτυπώνει τι ποσοστό του προϋπολογισμού της θα διατεθεί σε δαπάνες για αυτές τις δύο κατηγορίες. Υπενθυμίζεται ότι τα επιλέξιμα επενδυτικά σχέδια για δανειοδότηση θα πρέπει να καλύπτουν τουλάχιστον έναν από τους 5 πυλώνες του προγράμματος: α) πράσινη μετάβαση, β) ψηφιακός μετασχηματισμός, γ) καινοτομία, έρευνα και ανάπτυξη, δ) ανάπτυξη οικονομιών κλίμακας μέσω συνεργασιών, εξαγορών και συγχωνεύσεων και ε) εξωστρέφεια.

Η αξιολόγηση των επενδυτικών σχεδίων θα πρέπει να περάσει από διπλή βάσανο. Πρώτον, από τη βάσανο των αξιολογητών που θα πιστοποιούν ότι οι επενδυτικές προτάσεις είναι συμβατές με τους στόχους που έχει θέσει η Ε.Ε. για την έγκρισή τους και δεύτερον, από τη βάσανο των τραπεζών, που θα διασφαλίζουν το οικονομικό αντικείμενο της επένδυσης. Τα επενδυτικά σχέδια θα πρέπει να αποδεικνύουν ότι η επένδυση είναι κερδοφόρα, δηλαδή έχει θετική παρούσα αξία, διασφαλίζοντας ότι η χρηματοδότηση βασίζεται σε ασφαλή οικονομικά κριτήρια, ενώ η τράπεζα θα πρέπει να παρακολουθεί στενά την εκτέλεση της επένδυσης.

πηγή: moneyreview.gr