Σε συμφωνία για νέους φυτοϋγειονομικούς κανόνες κατέληξαν τα θεσμικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Την Τρίτη 5 Μαρτίου, η Προεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και οι εκπρόσωποι του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου κατέληξαν σε προσωρινή συμφωνία για στοχευμένη αναθεώρηση του κανονισμού (ΕΕ) 2016/2031, γνωστός και ως φυτοϋγειονομικός νόμος. Αυτή η αναθεώρηση αποσκοπεί στη βελτίωση και τον εξορθολογισμό της εφαρμογής και επιβολής του κανονισμού.

"Αυτή η στοχευμένη βελτίωση των υφιστάμενων φυτοϋγειονομικών κανόνων μας θα διασφαλίσει ότι θα συνεχίσουμε να είμαστε καλά εξοπλισμένοι για να αντιμετωπίζουμε φυτοϋγειονομικές απειλές, ενώ θα απλοποιήσουμε την επιβολή των κανόνων μας. Αυτό με τη σειρά του θα μειώσει τη γραφειοκρατία και θα μειώσει το διοικητικό φόρτο τόσο για τους φορείς εκμετάλλευσης όσο και για τις εθνικές αρχές ", δήλωσε σχετικά ο David Clarinval, Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης του Βελγίου και Υπουργός για τους Αυτοαπασχολούμενους, τις ΜΜΕ και τη Γεωργία, τις Θεσμικές Μεταρρυθμίσεις και τη Δημοκρατική Ανανέωση

Κύρια στοιχεία της προσωρινής συμφωνίας

Το προσωρινά συμφωνηθέν κείμενο αντικατοπτρίζει τους γενικούς στόχους της πρότασης της Επιτροπής. Πιο συγκεκριμένα, ο αναθεωρημένος κανονισμός στοχεύει:

βελτίωση των διαδικασιών για τον εντοπισμό και την καταχώριση φυτών υψηλού κινδύνου, καθώς και για την υποβολή και εξέταση αιτημάτων για προσωρινές παρεκκλίσεις από τις υποχρεώσεις εισαγωγής που προέρχονται από χώρες εκτός ΕΕ

αποσαφήνιση μέτρων για παράσιτα που χαρακτηρίζονται ως παράσιτα καραντίνας, αλλά δεν έχουν ακόμη αξιολογηθεί πλήρως

εξορθολογισμός και απλούστευση των υποχρεώσεων υποβολής εκθέσεων , χάρη στην αυξημένη ψηφιοποίηση . Αυτό θα βοηθήσει στη μείωση της γραφειοκρατίας για τις αρμόδιες αρχές, καθώς και για τους φορείς εκμετάλλευσης

Ομάδα έκτακτης ανάγκης για την υγεία των φυτών

Οι δύο συννομοθέτες βελτίωσαν περαιτέρω την πρόταση της Επιτροπής προβλέποντας τη δημιουργία μιας ενωσιακής φυτοϋγειονομικής ομάδας έκτακτης ανάγκης .

Η ομάδα θα αποτελείται από εμπειρογνώμονες που θα διορίζονται από την Επιτροπή, βάσει προτάσεων των κρατών μελών. Αυτοί οι εμπειρογνώμονες θα έχουν διαφορετικές ειδικότητες στον τομέα της φυτοϋγειονομικής περίθαλψης και θα μπορούν να βοηθούν σε περίπτωση νέων εστιών παρασίτων στην ΕΕ.

Επιπλέον, θα μπορούσαν να παράσχουν επείγουσα βοήθεια και τεχνογνωσία στις συνοριακές τρίτες χώρες σε περίπτωση εστιών που θα μπορούσαν να επηρεάσουν την ΕΕ, εάν αυτό ζητηθεί από ένα ή περισσότερα κράτη μέλη.

Πολυετή προγράμματα ερευνών

Προκειμένου να εξορθολογιστούν οι υποχρεώσεις υποβολής εκθέσεων, οι συννομοθέτες συμφώνησαν να αυξήσουν τη διάρκεια των πολυετών προγραμμάτων ερευνών , τα οποία θα πρέπει τώρα να θεσπιστούν για περίοδο πέντε έως δέκα ετών , αντί για την τρέχουσα περίοδο πέντε έως επτά ετών. Αυτό θα συμβάλει στη μείωση του διοικητικού φόρτου για τις αρμόδιες αρχές.

Για να εξασφαλιστεί η έγκαιρη ανίχνευση των παρασίτων, τα προγράμματα αυτά πρέπει να επανεξεταστούν και να επικαιροποιηθούν ανάλογα με τη φυτοϋγειονομική κατάσταση.

Διαβατήρια φυτών

Σύμφωνα με το προσωρινά συμφωνηθέν κείμενο, η Επιτροπή μπορεί να αποφασίσει μέσω εκτελεστικών πράξεων ποια φυτά, φυτικά προϊόντα ή άλλα αντικείμενα μπορούν να ταξιδεύουν χωρίς φυτικό διαβατήριο φυσικώς προσαρτημένο σε αυτά επειδή, για παράδειγμα, το μέγεθος ή το σχήμα τους, που θα καθιστούσαν αδύνατη την προσκόλληση ή πολύ δύσκολο. Αυτά τα φυτά ή τα φυτικά προϊόντα θα έχουν αντί αυτού το φυτικό διαβατήριο συσχετισμένο μαζί τους με τρόπο διαφορετικό από αυτόν της φυσικής προσκόλλησης.

Αυτή η αλλαγή στους ισχύοντες κανόνες βασίζεται στην εμπειρία που έχουν αποκτήσει μέχρι στιγμής οι φορείς εκμετάλλευσης στην εφαρμογή της φυτοϋγειονομικής νομοθεσίας.

Επόμενα βήματα

Η προσωρινή συμφωνία θα πρέπει τώρα να εγκριθεί από το Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο. Στη συνέχεια θα εγκριθεί επίσημα και από τα δύο θεσμικά όργανα μετά από νομογλωσσική αναθεώρηση.

Ιστορικό

Ο κανονισμός (ΕΕ) 2016/2031 είναι επί του παρόντος το βασικό νομικό πλαίσιο για τη φυτοϋγειονομική πολιτική της ΕΕ . Αποσκοπεί στην πρόληψη της εισόδου και της εξάπλωσης νέων φυτικών παρασίτων (τα λεγόμενα «Ενωσιακά παράσιτα καραντίνας») και στην καταπολέμηση των παρασίτων που υπάρχουν ήδη στην ΕΕ («ρυθμιζόμενα παράσιτα που δεν είναι καραντίνα»). Τέθηκε σε εφαρμογή στις 14 Δεκεμβρίου 2019.

Κατά τις διοργανικές διαπραγματεύσεις για την τρέχουσα αναθεώρηση, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εκπροσωπήθηκε από την εισηγήτρια Clara Aguilera (S&D, ES).