Στο όνομα του Μακαριστού Δράμας Παύλου

Ο φλογερός ιεράρχης του Ποντιακού Ελληνισμού και η πανεπιστημιακή έδρα που δικαιώνει το όραμά του

Ο Μακαριστός Μητροπολίτης Δράμας Παύλος υπήρξε μια από τις πλέον εμβληματικές και ασυμβίβαστες εκκλησιαστικές μορφές των τελευταίων δεκαετιών. Ιεράρχης με βαθιά θεολογική κατάρτιση, πατριωτικό φρόνημα και πνευματική τόλμη, σφράγισε με την παρουσία και τον λόγο του όχι μόνο την τοπική Εκκλησία της Δράμας, αλλά ολόκληρο τον Ποντιακό Ελληνισμό.

Με καταγωγή και βιώματα βαθιά ριζωμένα στην ιστορική μνήμη του Ελληνισμού της Ανατολής, ο Παύλος δεν αντιμετώπισε ποτέ τον Πόντο ως απλή αναφορά στο παρελθόν. Για εκείνον, ο Ποντιακός Ελληνισμός ήταν ζώσα ιστορία, μαρτυρία πίστης, πολιτισμού και μαρτυρίου. Με φλογερό λόγο, χωρίς εκπτώσεις και συμβιβασμούς, μίλησε ανοιχτά για τη Γενοκτονία των Ποντίων, για την ευθύνη της ιστορικής μνήμης και για την ανάγκη πνευματικής και εθνικής εγρήγορσης.

Ο Μακαριστός Δράμας Παύλος υπήρξε ιεράρχης με προφητική παρρησία. Δεν δίστασε να συγκρουστεί, να ενοχλήσει, να υψώσει φωνή όταν πίστευε ότι διακυβεύονταν η αλήθεια, η πίστη και η ιστορική δικαιοσύνη. Παράλληλα, ανέδειξε τον πολιτισμό του Πόντου ως αναπόσπαστο τμήμα του ευρύτερου Ελληνισμού της Ανατολής, συνδέοντας την εκκλησιαστική ιστορία με τη λαϊκή παράδοση, τη γλώσσα, τη μουσική και τα ήθη.

Η ακαδημαϊκή παρακαταθήκη του ονόματός του

Η ιστορία και η προσφορά του Μακαριστού Παύλου δικαιώνονται σήμερα και σε ακαδημαϊκό επίπεδο. Στο όνομά του ιδρύθηκε επώνυμη πανεπιστημιακή Έδρα με τίτλο:

«Μητροπολίτης Δράμας Παύλος – Εκκλησιαστική Ιστορία και Πολιτισμός του Ελληνισμού της Ανατολής (11ος–20ός αιώνας)»,

στο Τμήμα Θεολογίας της Θεολογικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.

Η ίδρυση της Έδρας προβλέπεται σε Μνημόνιο Συνεργασίας που υπεγράφη στις 5 Μαρτίου 2025, με τη σύμπραξη του Υπουργείου Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού, της Αποστολικής Διακονίας της Εκκλησίας της Ελλάδος και πέντε Μητροπόλεων, έπειτα από πρωτοβουλία του Γενικού Γραμματέα Θρησκευμάτων κ. Γεωργίου Καλαντζή.

Η συγκεκριμένη Έδρα φιλοδοξεί να αποτελέσει σημείο αναφοράς για τη μελέτη της εκκλησιαστικής ιστορίας, του πολιτισμού και της πνευματικής πορείας του Ελληνισμού της Ανατολής, καλύπτοντας μια περίοδο σχεδόν χιλίων ετών. Πρόκειται για μια πρωτοβουλία που συνδέει την επιστημονική έρευνα με τη συλλογική μνήμη και αποτυπώνει με ουσιαστικό τρόπο το όραμα του Μακαριστού Δράμας Παύλου.

Μνήμη που γίνεται γνώση

Ο Μακαριστός Μητροπολίτης Παύλος δεν ζήτησε ποτέ τιμές. Ζήτησε μνήμη, αλήθεια και ευθύνη. Η πανεπιστημιακή Έδρα που φέρει το όνομά του δεν αποτελεί απλώς φόρο τιμής, αλλά ζωντανή συνέχιση του αγώνα του: να μη σβήσει η ιστορική συνείδηση, να μετατραπεί η μνήμη σε γνώση και η γνώση σε πνευματικό ανάχωμα λήθης και παραχάραξης.

Ο φλογερός ιεράρχης του Ποντιακού Ελληνισμού μπορεί να αναπαύεται εν Κυρίω, όμως ο λόγος, το παράδειγμα και το όραμά του εξακολουθούν να φωτίζουν δρόμους — πλέον και μέσα στα αμφιθέατρα της ελληνικής πανεπιστημιακής κοινότητας.