Θεοδώρα Τζάκρη για την Επιστολική ψήφο: «Η τροπολογία Κεραμέως «τίναξε στον αέρα» την διάθεση συναίνεσης της αξιωματικής αντιπολίτευσης»

Η Κυβέρνηση προσβάλει τη Βουλή, τη νομοθετική διαδικασία και τις προβλέψεις του Συντάγματος

Η Γραμματέας της ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ και βουλευτής Πέλλας κ. Θεοδώρα Τζάκρη, κατά την τοποθέτησή της στην Ολομέλεια του Κοινοβουλίου επί του σχεδίου νόμου του Υπουργείου Εσωτερικών για το «Εκλογή ευρωβουλευτών, διευκόλυνση εκλογέων μέσω επιστολικής ψήφου, εκκαθάριση εκλογικών καταλόγων και λοιπές διατάξεις του Υπουργείου Εσωτερικών», σημείωσε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ είναι ένα κόμμα που τηρεί υπεύθυνη στάση στα σοβαρά θεσμικά ζητήματα και ήταν θετικός την επιστολική ψήφο στις περιπτώσεις των εκλογέων εκτός Επικράτειας ώστε όσοι Έλληνες έχουν δικαίωμα ψήφου και ζουν στο εξωτερικό να μπορούν να ψηφίζουν στις ευρωεκλογές χωρίς να χρειάζεται να μετακινηθούν ή να ξοδέψουν χρήματα. Ωστόσο, για τους εκλογείς εντός επικρατείας σημείωσε ότι εξακολουθούσαν να υπάρχουν, σοβαρές ενστάσεις σχετικά με το εύρος της εφαρμογής του παρόντος νομοσχεδίου. Υπογράμμισε τις επιφυλάξεις που έχουν αναφέρει η Επιστημονική Επιτροπή της Βουλής, η Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων καθώς και τις 3 τροπολογίες που κατέθεσε ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ προκειμένου να βελτιωθούν οι διατάξεις του σχεδίου νόμου.

Ωστόσο, η αιφνιδιαστική τροπολογία της κ. Κεραμέως που προτείνει την επέκταση της επιστολικής ψήφου και στις εθνικές εκλογές για την οποία επιπροσθέτως απαιτείται πλειοψηφία 2/3, οδήγησε την Αξιωματική Αντιπολίτευση να καταθέσει εκ νέου την τροπολογία που προβλέπει την δημιουργία τεσσάρων εκλογικών περιφερειών Αποδήμων, ούτως ώστε οι Έλληνες του Εξωτερικού να εκλέγουν τους δικούς τους εκπροσώπους, όπως παγίως ζητούν οι ίδιοι, αλλά και η Εθνική Επιτροπή Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και κάλεσε την κυβέρνηση να αποδεχτεί τις 4 τροπολογίες αυτές. «Μόνο υπό αυτές τις συνθήκες η Αξιωματική Αντιπολίτευση θα μπορούσε να είναι θετική επί της αρχής στο παρόν νομοσχέδιο» είπε η κ. Τζάκρη και απευθυνόμενη στην κ. Κεραμέως σημείωσε ότι «η αυτονόητη προσπάθεια διασφάλισης της ευρύτερης δυνατής πολιτικής συναίνεσης για ένα μείζων θέμα λειτουργίας της δημοκρατίας υπονομεύτηκε από εσάς προσωπικά, και μάλιστα με έναν επιδεικτικό τρόπο, και για τον λόγο αυτό είναι αυτονόητη η καταψήφιση του νομοσχεδίου από την πλευρά μας, γιατί αυτό που θέλετε είναι μόνο να διχάσετε».

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ομιλίας της κ. Τζάκρη:

«Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι,

Η συνεχώς μειούμενη συμμετοχή των πολιτών στις εκλογικές διαδικασίες είναι ένα ανησυχητικό φαινόμενο των τελευταίων χρόνων που πρέπει να αντιμετωπιστεί. Αφού παραδεχτούμε βεβαίως από πριν ότι η αποχή είναι βαθύτερο πολιτικό πρόβλημα που έχει σχέση με την εμπιστοσύνη των πολιτών στο πολιτικό σύστημα εν γένει!

Στις πρόσφατες βουλευτικές εκλογές ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ είχε αναδείξει το πρόβλημα αυτό και πρότεινε τότε με σχετική Τροπολογία να μην αποκλειστούν χιλιάδες συμπολίτες μας κυρίως νέοι εποχικοί εργαζόμενοι σε τουριστικές περιοχές. Όμως, η κυβέρνηση της ΝΔ την απέρριψε τότε, χωρίς κανέναν διάλογο, παρότι γνώριζε, ότι η αποχή στις εκλογές τα τελευταία 14 χρόνια κινείται σταθερά άνω του 35%.

Στις πρόσφατες δε εθνικές εκλογές της 25ης Ιουνίου 2023 η αποχή «έσπασε» κάθε ιστορικό ρεκόρ ξεπερνώντας το 47% [κρατώντας μια μικρή επιφύλαξη για το ποσοστό σε σχέση με τους εκλογείς που περιλαμβάνονται στους εκλογικούς καταλόγους που δεν έχουν εκκαθαριστεί]. Και ήταν εθνικές εκλογές, στις οποίες οι πολίτες υποτίθεται ότι είναι πιο ευαισθητοποιημένοι!

Για τις ευρωεκλογές διαπιστώνεται ότι διαχρονικά η αποχή αυξάνεται από εκλογή σε εκλογή µε µία µικρή αύξηση της συµµετοχής να καταγράφεται το 2014 και το 2019, χρονιές που η κάλπη των ευρωεκλογών συνέπεσε µε αυτή των αυτοδιοικητικών εκλογών. Επιπλέον, το διακύβευµα των ευρωεκλογών για τη μεγάλη πλειοψηφία των Ελλήνων εκλογέων θεωρείται εσφαλμένα ότι είναι μικρότερης πολιτικής σημασίας γεγονός, με αποτέλεσμα σε πολλές περιπτώσεις στον δημόσιο διάλογο να γίνεται λόγος για τη χαλαρή ψήφο των ευρωεκλογών, η οποία μεταφράζεται τόσο με τη χαμηλότερη συµµετοχή των πολιτών όσο και με μια διάθεση πειραματισμού ή διαφορετικών κοµµατικών επιλογών που κάνουν οι εκλογείς σε σχέση µε την ψήφο τους στις εθνικές εκλογές.

Με το παρόν σχέδιο νόμου κάποιοι Έλληνες που έχουν δικαίωμα ψήφου και ζουν στο εξωτερικό, αλλά και όλοι όσοι ζουν στην Ελλάδα και επιθυμούν, μπορούν πλέον να ψηφίσουν χωρίς να χρειαστεί να μετακινηθούν, χωρίς να χρειαστεί να ξοδέψουν χρήματα. Ιδιαίτερα μάλιστα για τους εκλογείς που βρίσκονται στο εξωτερικό αυτός θα είναι ο μόνος τρόπος να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα στις προσεχείς ευρωεκλογές, αφού δεν θα δημιουργηθούν εκλογικά τμήματα στο εξωτερικό [ όπως εσφαλμένα αποφάσισε η κυβέρνηση].

Επισημαίνοντας ότι σε κάθε περίπτωση, ο κανόνας είναι η αυτοπρόσωπη παρουσία στα εκλογικά τμήματα ως το μοναδικό μέσο που διασφαλίζει στο μέγιστο δυνατό βαθμό τις Συνταγματικές προϋποθέσεις της ψήφου ως ελεύθερης έκφρασης της λαϊκής θέλησης, [δηλαδή την Καθολικότητα, την Αμεσότητα, την Μυστικότητα, την Υποχρεωτικότητα και την Ισότητα], στο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ είδαμε θετικά την επιστολική ψήφο.

Ιδιαίτερα ως προς την εφαρμογή του στις περιπτώσεις των εκλογέων εκτός επικρατείας αφού ήδη προβλέπεται και από το Σύνταγμα ως μία θετική κάμψη των Αρχών της Αμεσότητας και της Μυστικότητας. Ως ένα καθεστώς εξαίρεσης και όχι ως ένα καθεστώς που θα μπορούσε να εξελιχθεί σε κανόνα. Εκ των πραγμάτων μια τέτοια ρύθμιση φαίνεται να είναι αναγκαία, μετά μάλιστα τη μετανάστευση σχεδόν 500.000 Ελλήνων κατά τη διάρκεια της δεκαετούς οικονομικής κρίσης.

(Όσον αφορά στους εκλογείς εντός επικρατείας εξακολουθούν να υπάρχουν σημαντικές ανησυχίες σχετικά με συγκεκριμένες διατάξεις και το εύρος της εφαρμογής του παρόντος νομοσχεδίου. Είμαστε θετικοί με την επιστολική ψήφο για ειδικές κατηγορίες του πληθυσμού με προϋποθέσεις ευαλωτότητας, όπως για παράδειγμα ανάπηροι, χρόνια ασθενείς και ηλικιωμένοι. Με την προϋπόθεση πάντα ότι πρώτα η Πολιτεία θα εξαντλήσει για λόγους ισότητας και συμπερίληψης, μέσω της απαραίτητης δημιουργίας υποδομών και συστημάτων όλα τα μέσα διευκόλυνσης της πρόσβασής των εκλογέων στα εκλογικά τμήματα για την αυτόνομη άσκηση της εκλογικής βούλησης. Επίσης, απαιτείται ο προσδιορισμός αυτών των ομάδων του πληθυσμού με αυστηρά κριτήρια.

Γιατί η επιστολική ψήφος δεν είναι πανάκεια για κάθε νόσο!

Η επιστολική ψήφος πρέπει να παρέχεται ως διευκόλυνση για πολίτη, που όντως δεν μπορεί να πάει να ψηφίσει στο εκλογικό τμήμα την ημέρα των εκλογών αλλά να μην παρέχεται ως ίσου κύρους υποκατάστατο μόνιμης και πάγιας χρήσης, χωρίς ιδιαίτερο λόγο. Δεν είναι τυχαίο που οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες [συμπεριλαμβανομένης και της χώρας μας], ακολουθούν μέχρι σήμερα κυρίως την παραδοσιακή μέθοδο.) Παρά την προσπάθεια σας κυρία Υπουργέ, να μας πείσετε ότι συμβαίνει το αντίθετο λέγοντας μας τεχνηέντως τη μισή αλήθεια.

Αν δούμε προσεκτικά τα σχετικά στοιχεία του IDEA [International Institute for Democracy and Electoral Assistance - International IDEA], 48 κράτη της Ευρώπης, δηλαδή στα 46 κράτη μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης (συν 2 η Ρωσία και η Λευκορωσία που δεν είναι μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης), η κατανομή για την επιστολική ψήφο εντός επικράτειας έχει ως εξής:

35 κράτη δεν την έχουν υιοθετήσει καθόλου,

6 κράτη την έχουν υιοθετήσει σε ειδικές περιπτώσεις και

μόνον 7 κράτη την έχουν υιοθετήσει για όλους χωρίς περιορισμούς (Γερμανία, Ισλανδία, Ηνωμένο Βασίλειο, Πολωνία, Σουηδία, Ελβετία). Και ελπίζω να σας τα λέω σωστά διότι στην Ανάλυση Συνεπειών της ρύθμισης, όπου εφαρμόζεται η επιστολική ψήφος χωρίς περιορισμούς γράφετε ναι. Και όπου δεν υπάρχει δεν λέτε όχι, το αφήνετε κενό. Και όποιος κατάλαβε - κατάλαβε!

Δηλαδή προσπαθώ να πω ότι η επιστολική ψήφος έχει καθιερωθεί σε μερικά κράτη αλλά μάλλον ως λύση ανάγκης. Ως εξαίρεση και όχι ως κανόνα.

Διαβάσαμε για τους προβληματισμούς και τις ανησυχίες που διατύπωσε η επιστημονική υπηρεσία της Βουλής που μεταξύ άλλων επισημαίνει, ότι:

 Πρέπει να υπάρχει χρονική εγγύτητα ανάμεσα στην επιστολική ψήφο και τις εκλογές εντός επικράτειας, σημειώνοντας ότι «Ανακύπτει ζήτημα» εάν οι 25 μέρες που μπορεί ο εκλογέας να αποστείλει την ψήφο του «είναι συμβατό με την αρχή της ταυτόχρονης διενέργειας των εκλογών εντός της Επικράτειας».

 «Παραμένει με ερωτηματικό» αν η ρύθμιση πρέπει να ψηφιστεί με αυξημένη πλειοψηφία των 2/3 της Βουλής

 Δημιουργείται προβληματισμός ως προς τη δυνατότητα εξουσιοδότησης τρίτου προσώπου για την παραλαβή και αποστολή του φακέλου

 Δημιουργείται προβληματισμός ως προς τη διαφορετική αντιμετώπιση της ευθύνης του αναδόχου των ταχυδρομικών υπηρεσιών για τις περιπτώσεις παραλαβής και αποστολής του φακέλου με το ψηφοδέλτιο, αλλά και για τις αποστολές εκλογικών φακέλων εκτός της Επικράτειας. [Οι ταχυδρομικές εταιρείες πρέπει να έχουν πλήρη ευθύνη σε όλη την διαδικασία].

Συμφωνούμε και με τις παρατηρήσεις του κ. Μενουδάκου της Αρχής Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων για την εναλλακτική δυνατότητα που δίνει το νομοσχέδιο, δηλαδή ο εκλογέας να μπορεί να τοποθετήσει στο σφραγισμένο φάκελο της ψηφοφορίας εντός του ψηφοδελτίου την υπογεγραμμένη αίτηση- υπεύθυνη δήλωση επιστολικής ψήφου και φωτοτυπία των δύο όψεων της αστυνομικής ταυτότητας. Διότι είναι κατανοητό ότι οποιοσδήποτε έχει μια φωτοτυπία της ταυτότητας του εκλογέα μπορεί να ψηφίσει αντ’ αυτού.

Κυρίες και Κύριοι Βουλευτές

Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ ως ένα κόμμα που τηρεί υπεύθυνη στάση στα σοβαρά θεσμικά ζητήματα έβλεπε αρχικά θετικά την επιστολική ψήφο στις περιπτώσεις των εκλογέων εκτός Επικράτειας ώστε όσοι Έλληνες έχουν δικαίωμα ψήφου και ζουν στο εξωτερικό να μπορούν να ψηφίζουν στις ευρωεκλογές χωρίς να χρειάζεται να μετακινηθούν ή να ξοδέψουν χρήματα.

Όσον αφορά όμως στους εκλογείς εντός επικρατείας εξακολουθούν να υπάρχουν, όπως ήδη είπα, σοβαρές ενστάσεις σχετικά με συγκεκριμένες διατάξεις και το εύρος της εφαρμογής του παρόντος νομοσχεδίου.

Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ λοιπόν έχει καταθέσει τρεις τροπολογίες μέσω των οποίων προτείνει βελτιώσεις για το υπό συζήτηση νομοσχέδιο:

1)Την δημιουργία ψηφιακού εκλογικού καταλόγου σε κάθε εκλογικό τμήμα για την διευκόλυνση των εποχικά εργαζομένων, των φοιτητών αλλά και όλων όσων κατά την ημέρα διεξαγωγής των ευρωεκλογών βρίσκονται μακριά από τον συνήθη τόπο άσκησης του εκλογικού τους δικαιώματος

2)Τον καθορισμό τουλάχιστον 413 πρότυπων προσβάσιμων εκλογικών κέντρων σε ολόκληρη την Επικράτεια για την διευκόλυνση της προσβασιμότητας των Αμεα στις κάλπες και συνεπώς της συμμετοχής τους στην εκλογική διαδικασία και την πολιτική ζωή εν γένει.

3)Την συγκρότηση Ειδικής Επιτροπής Ελέγχου Εκλογέων Επιστολικής ψήφου (με την συμμετοχή υπηρεσιακών παραγόντων, μελών Ανεξαρτήτων Αρχών και εκπροσώπων των κομμάτων) για την θεσμική και τεχνική εξειδίκευση και την δημοκρατική νομιμοποίηση των διαδικασιών.

Χθες όμως κι ενώ περιμέναμε να μας πει ποια τροπολογία αποδέχεται, η κ. Κεραμέως αιφνιδιαστικά και χωρίς καμία προηγούμενη διαβούλευση κατέθεσε εκπρόθεσμα τροπολογία με την οποία προτείνει την επέκταση της επιστολικής ψήφου και στις εθνικές εκλογές. Κατέθεσε δηλαδή μια τροπολογία η οποία ρυθμίζει θέμα που το Σύνταγμα μας απαιτεί πλειοψηφία 2/3.

Αυτή είναι μια εκ του πονηρού πρωτοβουλία που έρχεται να διαταράξει τους όρους της συναίνεσης για λόγους μικροπολιτικής σκοπιμότητας και αλλαγής αντζέντας.

Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ σήμερα καταθέτει εκ νέου την τροπολογία που προβλέπει την δημιουργία τεσσάρων εκλογικών περιφερειών Αποδήμων, ούτως ώστε οι Έλληνες του Εξωτερικού να εκλέγουν τους δικούς τους εκπροσώπους από ενιαία λίστα, όπως παγίως ζητούν οι ίδιοι, αλλά και η Εθνική Επιτροπή Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.

Καλούμε λοιπόν την κ. Κεραμέως να αποδεχτεί τις 4 τροπολογίες αυτές και εμείς θα είμαστε θετικοί στο παρόν νομοσχέδιο.

Αλλιώς κ. Κεραμέως η αυτονόητη προσπάθεια διασφάλισης της ευρύτερης δυνατής πολιτικής συναίνεσης για ένα μείζων θέμα λειτουργίας της δημοκρατίας υπονομεύτηκε από εσάς προσωπικά, και μάλιστα με έναν επιδεικτικό τρόπο, και για τον λόγο αυτό είναι αυτονόητη η καταψήφιση του νομοσχεδίου από την πλευρά μας, γιατί αυτό που θέλετε είναι μόνο να διχάσετε!