close search results icon

«Βουτιά» του φυσικού αερίου αλλά με αστερίσκους -Πότε θα τελειώσει η ενεργειακή κρίση, τι θα γίνει στην Ελλάδα

«Βουτιά» του φυσικού αερίου αλλά με αστερίσκους -Πότε θα τελειώσει η ενεργειακή κρίση, τι θα γίνει στην Ελλάδα

Γράφει ο Γιώργος Παππούς

«Μύρισε» καλοκαίρι του 2021 μετά τη «βουτιά» του φυσικού αερίου στα επίπεδα εκείνης της περιόδου, όταν είχαν αρχίσει στην Ευρώπη να... γκρινιάζουν, χωρίς καν να υποψιάζονται αυτό που ερχόταν.

Η υποχώρηση της τιμής του φυσικού αερίου στα 36 ευρώ, δηλαδή 66% κάτω από τα περσινά επίπεδα, αναμφίβολα έφερε κάποια συγκρατημένα χαμογέλα και στεναγμούς ανακούφισης, μετά το ενεργειακό σοκ του 2022. Και δεν είναι μόνο η “ανάσα” στους λογαριασμούς κατανάλωσης αερίου, είναι κυρίως η αποκλιμάκωση της τιμής του ρεύματος. Είναι, όμως, όλα ρόδινα;

Κατ' αρχάς, κανείς δεν τολμάει να μιλήσει για λήξη συναγερμού και είναι ενδεικτικό ότι χωρίς να υπάρχει κάποια σαφής ένδειξη για το πώς θα κινηθούν οι ευρωπαϊκές χώρες για την αναπλήρωση των αποθεμάτων τους, τα προθεσμιακά συμβόλαια για την επόμενη χειμερινή σεζόν- δηλαδή για το γ’ 3μηνο του 2023 και το α’ 3μηνο του 2024- “παίζουν” ως τα 57 ευρώ. Ωστόσο, ακόμα κι αν υποθέσει κανείς ότι οι τιμές θα παραμείνουν πάνω- κάτω στα σημερινά επίπεδα, απέχουν πολύ από τα προ κρίσης δεδομένα.

Η τιμή του φυσικού αερίου διπλασιάστηκε την περίοδο της πανδημίας

Το Μάιο του 2019, δηλαδή την εποχή της... αθωότητας, το φυσικό αέριο βρισκόταν γύρω στα 15 ευρώ κι αν ανατρέξει κανείς στα ιστορικά στοιχεία θα διαπιστώσει ότι περίπου σε αυτά τα επίπεδα διαμορφωνόταν η τιμή του. Οι στρεβλώσεις που προκάλεσε η πανδημία και τα lockdown, “έσπρωξαν” το φυσικό αέριο στη διπλάσια τιμή και ο πόλεμος στην Ουκρανία προκάλεσε το σοκ. Δυστυχώς, η επιστροφή στα επίπεδα του 2019 αντιμετωπίζεται από τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα ως η επιστροφή στην κανονικότητα, παρά το ότι είναι προφανές ότι τα κόστη για νοικοκυριά κι επιχειρήσεις είναι πολλαπλάσια.

Το πρόβλημα δεν είναι, όμως, θεωρητικό. Με τις τιμές της ενέργειας στα ύψη στην κορύφωση της κρίσης, οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις κινητοποίησαν πόρους 758 δισ. ευρώ για τη στήριξη νοικοκυριών- επιχειρήσεων, ενεργοποιώντας μειώσεις φόρων και απευθείας εισοδηματικές ενισχύσεις, χωρίς να απορροφήσουν όλους τους κραδασμούς. Πλέον, με τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα να μιλούν επισήμως για ύφεση της ενεργειακής κρίσης, παρά το ότι απέχουμε έτη φωτός από τα προ κρίσης επίπεδα, εντείνεται η πίεση για άρση και των τελευταίων μέτρων στήριξης.

Η ΕΚΤ πιέζει για άρση των μέτρων στήριξης

Μετά τις αλλεπάλληλες- αν και πιο “λείες”- συστάσεις του Eurogroup για δημοσιονομικό συμμάζεμα, ήρθε η σειρά της Κ. Λαγκάρντ να απευθύνει πιο αυστηρό μήνυμα στις κυβερνήσεις, ζητώντας την άρση των μέτρων στήριξης, έτσι ώστε να μην ενισχύεται η ζήτηση και ανατροφοδοτείται ο πληθωρισμός. Πώς “μεταφράζεται” αυτή η σύσταση; Ότι θα πρέπει τα νοικοκυριά να ζοριστούν, μπας και πέσει ο πληθωρισμός, για τον οποίο βέβαια δεν ευθύνονται αυτά. Όσο για την προειδοποίηση ή απειλή, ήταν κάτι παραπάνω από σαφής: όσο οι κυβερνήσεις δεν “μαζεύονται”, τόσο η ΕΚΤ θα αυξάνει τα επιτόκια.

θα επωφεληθεί η Ελλάδα από το σκληρό παζάρι;

Στα καθ’ ημάς, αυτό το σκληρό παζάρι δεν μας αφήνει ασυγκίνητους. Ο Μηχανισμός των επιδοτήσεων στο ρεύμα εκπνέει τον Ιούλιο, αλλά το υπουργείο Ενέργειας έχει ζητήσει παράταση, που λογικά θα πάρει. Αυτό που μένει να απαντηθεί, πιθανότατα σε κάποιο από τα Eurogroup των επόμενων μηνών, είναι το αν οι επιδοτήσεις θα συνεχιστούν με τη σημερινή μορφή ή αν θα γίνουν πιο στοχευμένες, όπως έχει συστήσει ήδη το Euroworking Group. Όσο για τις μικρές επιχειρήσεις, όσο οι χρεώσεις του ρεύματος κινούνται στα σημερινά επίπεδα- σαφώς πολύ χαμηλότερα από το προηγούμενο 12μηνο αλλά υψηλότερα από το 2021- θα πρέπει να κάνουν το σχεδιασμό τους χωρίς κρατική επιδότηση.

Το μόνο σίγουρο είναι ότι ο Κρατικός Προϋπολογισμός, το Εμπορικό Ισοζύγιο και κατ’ επέκταση η οικονομία, θα έχουν όφελος από τη «βουτιά» του φυσικού αερίου, που μένει να φανεί πώς ακριβώς θα εξαργυρωθεί. Ο Προϋπολογισμός «χτίστηκε» με βασικό σενάριο μέση τιμή φυσικού αερίου στα 120 ευρώ και πλέον απέχουμε γύρω στα 80 ευρώ από αυτό το σενάριο. Με τη ζήτηση για φυσικό αέριο γύρω στο 30% χαμηλότερα από πέρσι, δηλαδή στις περίπου 40 TWh, το κόστος προμήθειας θα είναι 5-5,2 δισ ευρώ μικρότερο, «ανακουφίζοντας» ανάλογα το Ισοζύγιο Πληρωμών και δίνοντας ώθηση στο ΑΕΠ κατά τουλάχιστον μισή με μία μονάδα. 

 iefimerida.gr

Φωτογραφία: AP Photo/Michael Sohn

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ

ΣΧΟΛΙΑ