Υπερηχογραφήματα: Νέο προεδρικό διάταγμα για τις ιατρικές ειδικότητες που τα εκτελούν – Οι αντιδράσεις των ακτινολόγων

Photo: Shutterstock

Δημοσιεύτηκε το νέο Προεδρικό Διάταγμα που καθορίζει ποιες ιατρικές ειδικότητες έχουν πλέον το δικαίωμα να εκτελούν και να γνωματεύουν υπερηχογραφήματα, τροποποιώντας το προγενέστερο που ίσχυε από το 2000. Σύμφωνα με το ΠΔ , το πεδίο περιλαμβάνει πλέον τις εξής ειδικότητες:

Ιατροί ειδικότητας Ακτινοδιαγνωστικής ή Ακτινολογίας και Ακτινοθεραπευτικής Ογκολογίας, με δικαίωμα για το σύνολο των υπό εξέταση ιστών και οργάνων. Σε περίπτωση που δεν έχουν λάβει εκπαίδευση στους υπερήχους κατά τη διάρκεια της ειδίκευσής τους, υποχρεούνται να παρακολουθήσουν πρόγραμμα εκπαίδευσης διάρκειας έξι μηνών, προκειμένου να πιστοποιηθούν για τη διενέργειά τους.

Ειδικευμένοι ιατροί, οι οποίοι, μετά τη λήψη της ειδικότητάς τους, μπορούν να εξετάζουν τα όργανα που άπτονται του αντικειμένου τους, κατόπιν επιπλέον εκπαίδευσης διάρκειας έξι μηνών.

Σημειώνεται ότι και στις δύο παραπάνω κατηγορίες ιατρών, η δυνατότητα εκτέλεσης υπερηχογραφημάτων προϋποθέτει την απόκτηση σχετικής άδειας, η οποία χορηγείται μετά από επιτυχή συμμετοχή σε εξετάσεις.

Πώς χορηγείται η άδεια εκτέλεσης υπερήχων

Οι εξετάσεις πραγματοποιούνται από Τριμελή Επιτροπή, που συγκροτείται με απόφαση του Υπουργού Υγείας. Πρόεδρος της Επιτροπής ορίζεται ιατρός Ακτινοδιαγνωστικής ή Ακτινολογίας, ενώ τα άλλα δύο μέλη είναι ιατροί της αντίστοιχης ειδικότητας, οι οποίοι διαθέτουν ήδη την απαιτούμενη άδεια εκτέλεσης υπερήχων.

Διεξάγονται δύο φορές τον χρόνο, κάθε Μάιο και Νοέμβριο, και έχουν προφορική μορφή. Σε περίπτωση αποτυχίας, οι υποψήφιοι ιατροί μπορούν να επαναλάβουν τη διαδικασία έως δύο ακόμη φορές. Αν απορριφθούν και τρίτη φορά, η συμμετοχή επιτρέπεται εκ νέου μόνο κατόπιν συμπληρωματικής εκπαίδευσής στους υπερήχους, διάρκειας τριών μηνών.

Διενέργεια διαθωρακικών υπερηχογραφημάτων DOPPLER

Οι Καρδιολόγοι έχουν τη δυνατότητα να εκτελούν διαθωρακικά υπερηχογραφήματα DOPPLER καρδίας και αορτικού τόξου, υπό την προϋπόθεση ότι έχουν ολοκληρώσει την απαιτούμενη άσκηση και έχουν λάβει τον τίτλο ειδικότητας, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο π.δ. 415/1994 (Α’ 236) ή την απόφαση Γ5α/Γ.Π.οικ.64843/29.08.2018 του Αναπληρωτή Υπουργού Υγείας «Σύσταση, μετονομασία ιατρικών ειδικοτήτων, καθορισμός χρόνου και περιεχομένου άσκησης για την απόκτηση τίτλου ειδικότητας» (Β’ 4138).

Για τους καρδιολόγους που απέκτησαν τον τίτλο ειδικότητας πριν από την έναρξη ισχύος του π.δ. 415/1994, η εκτέλεση διαθωρακικών υπερηχογραφημάτων DOPPLER καρδίας και αορτικού τόξου προϋποθέτει σχετική άδεια από το Υπουργείο Υγείας. Η άδεια χορηγείται κατόπιν προσκόμισης πιστοποιητικού από αναγνωρισμένο νοσοκομείο, το οποίο διαθέτει την απαιτούμενη υποδομή για πλήρη άσκηση στην ειδικότητα της Καρδιολογίας, και το οποίο βεβαιώνει την εκπαίδευση πέντε μηνών στους υπερήχους μετά τη λήψη της ειδικότητας, όπως προβλέπεται στο π.δ. 415/1994.

Τι ισχύει για τις νεότερες τεχνικές

Για τις νεότερες τεχνικές (ECHO STRESS, COLOR KINESIS, DOPPLER TISSUE IMAGING, HARMONICS), εκτός των ανωτέρω, απαιτείται εκπαίδευση συνολικής διάρκειας έξι μηνών, μετά τη λήψη της ειδικότητας σε αναγνωρισμένα ειδικά κέντρα.

Ειδικότερα, για τη διοισοφάγειο ηχοκαρδιογραφία, απαιτείται ο εκπαιδευόμενος καρδιολόγος να έχει πραγματοποιήσει τουλάχιστον 25 εισαγωγές του γαστροσκοπίου, υπό την επίβλεψη γαστρεντερολόγου ή ηχοκαρδιογραφιστή, και να έχει συμμετάσχει και γνωματεύσει σε τουλάχιστον 50 εξετάσεις διοισοφάγειας ηχοκαρδιογραφίας, υπό την επίβλεψη του διευθυντή του εργαστηρίου.

Για τη δυναμική ηχοκαρδιογραφία (με κόπωση ή φαρμακευτική) και την ενδοστεφανιαία υπερηχογραφία, πρέπει να έχει συμμετάσχει στη διενέργεια τουλάχιστον 50 εξετάσεων και στην ερμηνεία τουλάχιστον 100, αντιστοίχως.

Αναφορικά με τις νεότερες τεχνικές COLOR KINESIS, DOPPLER, TISSUE IMAGING, HARMONICS, πρέπει να έχει συμμετάσχει και γνωματεύσει σε συνολικά 100 εξετάσεις.

Οι καρδιολογικές μονάδες που δύνανται να εκπαιδεύουν ιατρούς ειδικότητας Καρδιολογίας στις νεότερες τεχνικές οφείλουν να πληρούν τα κριτήρια που ορίζονται στο άρθρο 3 για την αναγνώριση νοσοκομειακών μονάδων ως κατάλληλων για την εκπαίδευση των ιατρών στους υπερήχους, ενώ επιπλέον απαιτείται να διαθέτουν αιμοδυναμικό εργαστήριο. Η σχετική άδεια εκτέλεσης υπερήχων χορηγείται κατόπιν εξετάσεων ενώπιον της Τριμελούς Επιτροπής.

Εκτέλεση γυναικολογικού ή μαιευτικού υπερηχογραφήματος

Στους ιατρούς που αποκτούν τον τίτλο ειδικότητας Μαιευτικής και Γυναικολογίας, σύμφωνα με την Γ5α/Γ.Π.οικ.64843/29.08.2018 απόφαση του Αναπληρωτή Υπουργού Υγείας (Β’ 4138), αναγνωρίζεται η επάρκεια εκτέλεσης και γνωμάτευσης γυναικολογικού ή μαιευτικού υπερηχογραφήματος, υπό την προϋπόθεση ότι η εξέταση περιλαμβάνεται στο πρόγραμμα εκπαίδευσης της συγκεκριμένης ειδικότητας.

Όσοι ασκήθηκαν και απέκτησαν τον τίτλο της σχετικής ειδικότητας πριν από την έναρξη ισχύος της Γ5α/Γ.Π.οικ.64843/29.08.2018 απόφασης του Αναπληρωτή Υπουργού Υγείας (Β’ 4138), μπορούν να εκτελούν γυναικολογικά και μαιευτικά υπερηχογραφήματα ως αναπόσπαστο μέρος της γυναικολογικής εξέτασης, προς υποβοήθηση του κλινικού τους έργου.

Όσοι ιατροί των εν λόγω ειδικοτήτων δεν έχουν εκπαιδευτεί στους υπερήχους κατά τη διάρκεια της ειδίκευσής τους, υποχρεούνται να παρακολουθήσουν εκπαίδευση συνολικής διάρκειας έξι μηνών, σύμφωνα με την περ. β της παραγράφου 1 (των ειδικευμένων ιατρών), προκειμένου να λάβουν τη σχετική άδεια. Στο πλαίσιο αυτό, οι ιατροί τοποθετούνται ως άμισθοι υπεράριθμοι με απόφαση του Διοικητή της Υγειονομικής Περιφέρειας (Υ.Πε). Η τοποθέτηση γίνεται βάσει της σειράς προτεραιότητας των αιτήσεων των ενδιαφερομένων, οι οποίες κατατίθενται στις οικείες Διοικήσεις Υγειονομικών Περιφερειών (Δ.Υ.Πε).

Οι ιατροί του Ε.Σ.Υ., οι στρατιωτικοί ιατροί και οι ιατροί μέλη Δ.Ε.Π. εκπαιδεύονται στους υπερήχους με τη λήψη εκπαιδευτικής άδειας, σύμφωνα με την ισχύουσα, κατά περίπτωση, νομοθεσία.

Υπέρηχοι οργάνων και η περίπτωση των ειδικών ιατρών

Ιατροί που κατά τη διάρκεια της ειδίκευσής τους εκπαιδεύονται για τουλάχιστον έξι μήνες στους υπερήχους οργάνων της ειδικότητάς τους, μπορούν να κάνουν χρήση υπερήχων, υπό την αυστηρή προϋπόθεση ότι η σχετική εκπαίδευση περιλαμβάνεται στο αναλυτικό εκπαιδευτικό πρόγραμμα της κάθε ιατρικής ειδικότητας.

Ειδικοί ιατροί που μετεκπαιδεύονται στους υπερήχους σε αναγνωρισμένα εκπαιδευτικά κέντρα του εξωτερικού, μπορούν να αναγνωρίσουν την εκπαίδευση, κατόπιν γνώμης του Κεντρικού Συμβουλίου Υγείας (Κε.Σ.Υ.), προκειμένου να αποκτήσουν την άδεια εκτέλεσης υπερήχων.

Επιμέρους τροποποιήσεις άρθρων

Το άρθρο 2 του π.δ. 228/2000 τροποποιείται ως εξής:

Η περίπτωση που αφορά τους Νευρολόγους αντικαθίσταται ακολούθως: «– Νευρολόγοι: μπορούν να εκτελούν υπερηχογραφήματα της ειδικότητάς τους, στα οποία περιλαμβάνονται ο έλεγχος της εξωκράνιας μοίρας των εγκεφαλικών αρτηριών (υπερηχογραφήματα αγγείων τραχήλου) και ο έλεγχος των αγγείων ενδοκρανίως (διακρανιακό υπερηχογράφημα)».

Προστίθεται νέα περίπτωση: «– Δερματολόγοι και Αφροδισιολόγοι: μπορούν να εκτελούν υπερηχογραφήματα στο σύνολο των οργάνων της ειδικότητάς τους, και συγκεκριμένα στην επιφάνεια του δέρματος, στα νύχια και στις τρίχες».

Τέλος, προστίθεται εδάφιο: «Ιατροί ειδικοτήτων, οι οποίες δεν αναφέρονται στο παρόν άρθρο, δεν δύνανται να εκτελούν υπερήχους».

Το άρθρο 3 του π.δ. 228/2000 τροποποιείται ως εξής:

Στην περίπτωση στ’ της παραγράφου 1, μετά τη λέξη «Καρδιολογικών» προστίθεται η λέξη «Νευρολογικών».

Η παράγραφος 4 καταργείται.

Αντιδράσεις από την Ελληνική Ακτινολογική Εταιρεία

Το νέο Προεδρικό Διάταγμα επιχειρεί να ρυθμίσει εκ νέου ποιοι γιατροί μπορούν να εκτελούν υπερηχογραφήματα, θέμα που, σύμφωνα με τους ακτινολόγους, συχνά καταστρατηγούνταν. Ωστόσο, η Ελληνική Ακτινολογική Εταιρεία, με ανακοίνωσή της, εκφράζει προβληματισμό για τις αλλαγές, αλλά και για τις υπουργικές αποφάσεις που προηγήθηκαν.

Συγκεκριμένα, κατά την Ελληνική Ακτινολογική Εταιρεία, οι αλλαγές έγιναν χωρίς διαβούλευση, δίνοντας τη δυνατότητα σε Νευρολόγους και Δερματολόγους να εκτελούν υπερηχογραφήματα και σε μη ακτινολόγους να πραγματοποιούν πράξεις Επεμβατικής Νευροακτινολογίας. Επιπλέον, ζητά από το ΚΕΣΥ να της κοινοποιήσει τις αποφάσεις της Διοικούσας Επιτροπής του και της Μόνιμης Επιτροπής Συνεχιζόμενης Ιατρικής Εκπαίδευσης, χωρίς μέχρι στιγμής να έχει λάβει απάντηση, προχωρώντας στην αποστολή δύο εξωδίκων. Τέλος, δηλώνει ότι θα συνεχίσει τις ενέργειες για την προστασία της ειδικότητας και της δημόσιας υγείας.

ygeiamou.gr