Κυριάκος Πιερρακάκης: Από τη Λεόντειο στο Eurogroup - Η διαδρομή του και το στοίχημα για την ηγεσία των ΥΠΟΙΚ της Ευρωζώνης

Ο 42χρονος Κυριάκος Πιερρακάκης ετοιμάζεται για την προεκλογική του περιοδεία στην Ευρώπη - ξεκινώντας αύριο από την Ιρλανδία- ενόψει της εκλογής προέδρου στο Εurogroup, στις 11 Δεκεμβρίου.

Κατά σύμπτωση, 11 είναι ο κρίσιμος αριθμός – τόσες ψήφοι απαιτούνται για το 50%+1 ώστε να εκλεγεί κάποιος από τους υπουργούς Οικονομικών της ευρωζώνης στη θέση που τα (αρκετά) πρώτα χρόνια μετά την έλευση του ευρώ, αλλά και στην πρώτη φάση της ελληνικής κρίσης κυριαρχήθηκε από τον Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, ο οποίος –βοηθούσης και της κρίσης του 2008 – μετέτρεψε το άτυπο αυτό όργανο σε πανίσχυρο κλαμπ λήψης αποφάσεων στην κατεύθυνση της ενοποίησης των οικονομικών πολιτικών της ευρωζώνης.

Μόνος αντίπαλος του Πιερρακάκη στη διεκδίκηση της θέσης του προέδρου του Eurogroup είναι ο – επίσης προερχόμενος από το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα - Βίνσεντ βαν Πέτεγκεμ, αναπληρωτής πρωθυπουργός και υπουργός Οικονομικών του Βελγίου, η υποψηφιότητα του οποίου έρχεται σε μία παράξενη συγκυρία, όπου η συμμαχική κυβέρνηση των Βρυξελών είναι σε μεγάλη κόντρα με την Κομισιόν για τα 140 παγωμένα δισεκατομμύρια ρωσικά κεφάλαια: οι Βέλγοι αρνούνται να τα ξεπαγώσουν για την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας φοβούμενοι δικαστικές διεκδικήσεις από τη Ρωσία στο μέλλον – προκαλώντας την οργή των χωρών της Βαλτικής που διαθέτουν τρεις ψήφους στο Eurogroup.

Εφόσον η υποψηφιότητα του υπουργού Οικονομικών της Ελλάδας για την προεδρία του Eurogroup ευδοκιμήσει, δεν θα είναι η πρώτη φορά που η θέση θα δίνεται σε πολιτικό προερχόμενο από χώρα που πέρασε τις δοκιμασίες των μνημονίων: θα είναι ο τρίτος, μιας και έχει προηγηθεί – τη διετία 2018 με 2020, ο Πορτογάλος σοσιαλιστής Μάριο Σεντένο και ο Ιρλανδός χριστιανοδημοκράτης Πασκάλ Ντόναχιου, ο οποίος παραιτείται για να αναλάβει μία θέση στην Παγκόσμια Τράπεζα.

Όμως, τόσο η Πορτογαλία, όσο και η Ιρλανδία, έκλεισαν τον κύκλο των δικών τους Μνημονίων μέσα σε τρία χρόνια – το 2014, όταν η Ελλάδα ετοιμαζόταν να ζήσει την εμπειρία της διαπραγμάτευσης του Γιάνη Βαρουφάκη με το Eurogroup στο οποίο ηγείτο τότε ο γνωστός σε όλους τους Έλληνες Γερούν Ντάισελμπλουμ, του Εργατικού (σοσιαλιστικού) κόμματος της Ολλανδίας, το οποίο υπέστη το pasokification στη συνέχεια…

Με την έννοια αυτή, η ενδεχόμενη εκλογή Πιερρακάκη στην προεδρία του Eurogroup, θα είναι ένα ηχηρός συμβολισμός για την αλλαγή σελίδας της Ελλάδας, σε μία Ευρώπη όπου έχουν έλθει τα πάνω – κάτω, με τις άλλοτε πανίσχυρες οικονομίες της Γαλλίας και της Γερμανίας να αντιμετωπίζουν πλέον σοβαρά δημοσιονομικά προβλήματα, που προέρχονται από την απώλεια ανταγωνιστικότητας που υπέστησαν μετά την εισβολή του Πούτιν στην Ουκρανία και τη δραματική αλλαγή στην ενεργειακή αγορά.

Κλείσιμο

Σε προσωπικό επίπεδο, πάντως, ο Πιερρακάκης έχει κατορθώσει σε σύντομο χρονικό διάστημα να θεωρείται ο αναγκαίος εταίρος για όποια χώρα της ευρωζώνης – ακόμα και την ίδια τη Γερμανία - επιδιώκει μεταρρυθμίσεις, όπως έγραψε η έγκυρη Χάντελσμπλαντ του Βερολίνου: «Το βράδυ της Δευτέρας, μετά από πρόσκληση του Πανεπιστημίου Hertie, μίλησε για τις μεταρρυθμιστικές επιτυχίες της χώρας του. Tον υποδέχτηκαν λέγοντας, “Η Γερμανία μπορεί να μάθει πολλά από την Ελλάδα”. Οι ρόλοι έχουν αντιστραφεί», έγραψε η γερμανική οικονομική εφημερίδα υπενθυμίζοντας ότι πριν από δέκα χρόνια οι Ευρωπαίοι ηγέτες συζητούσαν σχετικά με μια πιθανή έξοδο της Ελλάδας από την Ευρωζώνη, καθώς η χώρα χρειαζόταν ένα τρίτο πακέτο διάσωσης. Το ΑΕΠ μειώθηκε κατά 25% κατά τη διάρκεια της κρίσης, το χρέος σκαρφάλωσε σε ύψος άνω του 200% και η ανεργία διαμορφώθηκε στο 28%, ενώ η γερμανική κυβέρνηση υπό την καγκελάριο ‘Αγγελα Μέρκελ και τον υπουργό Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε «επέμενε σε αυστηρούς όρους μεταρρυθμίσεων και, όταν ένας Έλληνας πολιτικός ταξίδευε στο Βερολίνο, έπρεπε συνήθως να ακούει διαλέξεις», επισημαίνεται στο δημοσίευμα.

Πλέον, η Ελλάδα δίνει τις διαλέξεις δια του Πιερρακάκη: «Συνομίλησε με τον υπουργό Οικονομικών Λαρς Κλινγκμπάιλ (των Σοσιαλιστών) σχετικά με τα επόμενα βήματα προς την Ευρωπαϊκή Ένωση Κεφαλαιαγορών και με τον υπουργό Ψηφιακού Μετασχηματισμού Κάρστεν Βίλντμπεργκερ (των Χριστιανοδημοκρατών) σχετικά με τον εκσυγχρονισμό της δημόσιας διοίκησης, τον οποίο ο κ. Πιερρακάκης είχε προωθήσει με επιτυχία στην Ελλάδα στον προηγούμενο ρόλο του». Στο Βερολίνο, ανέφερε χαρακτηριστικά η Χάντελσμπλαντ, ο Έλληνας πολιτικός «δεν είναι ικέτης, αλλά περιζήτητος σύμβουλος».

Αθήνα – ΜΙΤ - Αθήνα

Μανιάτης στην καταγωγή, γεννημένος το 1983 και μεγαλωμένος στα Πατήσια, φοίτησε στη Λεόντειο, ένα σχολείο που συνδυάζει την κλασική παιδεία με το διεθνή προσανατολισμό. Εκεί άρχισε να διαμορφώνεται ο συνδυασμός παράδοσης και τεχνολογίας που θα χαρακτήριζε αργότερα την πορεία του στην πολιτική.

Στο σπίτι, ένας γιατρός πατέρας και μια δικηγόρος μητέρα δεν τον πίεσαν να ακολουθήσει τα δικά τους βήματα. Τον άφησαν να χαθεί στα περιοδικά Pixel και Computer για όλους, που έγιναν ο πρώτος του κόσμος. Oλοκλήρωσε τις σπουδές του στην Πληροφορική στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών και στη συνέχεια πήγε στο Harvard και στο MIT – όπως λέει συχνά, για να αλλάξει η Ελλάδα χρειάζεται ανθρώπους που μιλούν τόσο τη γλώσσα των bits όσο και τη γλώσσα των θεσμών.

Το 2012,σε ηλικία 29 ετών γνώρισε τον Κυριάκο Μητσοτάκη, ο οποίος τώρα συμμετέχει ενεργά στην καμπάνια για την εκλογή του στην προεδρία του Eurogroup. Ως υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, ο Πιερρακάκης έγινε το πρόσωπο της ψηφιακής μετάβασης. Το gov.gr ήταν μια αλλαγή κουλτούρας. Το σύστημα των εμβολιασμών κατά της COVID-19 αποτέλεσε δομικό τεστ για το αν το κράτος μπορεί να λειτουργεί με ακρίβεια.

Το 2023 μετακινήθηκε στο υπουργείο Παιδείας, όπου προώθησε τον νόμο για τα μη κρατικά πανεπιστήμια. Ήταν μια τομή που γκρέμισε ένα βαθύ ταμπού της μεταπολίτευσης και η ωφέλεια του θα φανεί ακόμη περισσότερο τα επόμενα χρόνια. Παράλληλα απαγόρευσε τα κινητά στα σχολεία, εισήγαγε το Ψηφιακό Φροντιστήριο, δίνοντας σε κάθε μαθητή, ανεξαρτήτως εισοδήματος ή γεωγραφίας, πρόσβαση σε σύγχρονη εκπαιδευτική υποστήριξη.

Ενάμιση χρόνο αργότερα, τον Μάρτιο του 2025, ήλθε η ώρα του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών. Για πολλούς, ήταν ένα άλμα. Για τον ίδιο, ήταν συνέχεια. Θεωρεί ότι η ψηφιοποίηση και η οικονομική σταθερότητα είναι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος. Στο νέο του ρόλο έχει την πεποίθηση ότι η δημοσιονομική πειθαρχία, η ανάπτυξη και η θεσμική αυτοπεποίθηση μπορούν να συνυπάρξουν χωρίς υπερβολικούς θριάμβους και χωρίς εύκολους πανικούς.

Πίσω από όλες τις δημόσιες ιδιότητες παραμένει ένας άνθρωπος με σταθερές ρίζες. Ζει στις Αχαρνές, είναι παντρεμένος και πατέρας τριών παιδιών. Στο γραφείο του, ανάμεσα σε βιβλία για την πολιτική του 21ου αιώνα, κρατά μερικές συλλεκτικές κάρτες από τα εξώφυλλα των περιοδικών της παιδικής του ηλικίας.